Vì sao trading là khó ( tôi sẽ nói bạn nghe những ai nói ngược lại ở cuối bài viết)

Hi ace
Chúc ace cuối tuần an lành bên người thân và gia đình

Tối nay tôi đang vui nên sẽ gởi bạn thêm một bài đặc biệt, tại sao nó đặc biệt có lẽ đọc xong bạn “đồng cảm” với nó thôi. Chúng ta bắt đầu với trích đoạn từ cuốn “ Thiên Nga Đen”-Nassim Nicholas Taleb

Bản chất con người, Hạnh phúc và Những phần thưởng

Cho phép tôi được chắt lọc ý chính đằng sau những gì mà các nhà nghiên cứu gọi là niềm hạnh phúc khoái lạc (hedonic happiness).

Việc kiếm được 1 triệu đô la trong một năm trong khi chẳng có lấy một xu trong suốt chín năm trước đó sẽ không làm bạn vui sướng bằng việc đem tổng số tiền ấy chia cho 10 năm, tức 100k đô/năm. Điều này cũng được áp dụng theo chiều ngược lại – năm đầu rất khấm khá nhưng lại chẳng kiếm được xu nào trong chín năm còn lại. Bằng cách nào đó hệ thống thỏa mãn của bạn nhanh chóng bị bão hòa và không tạo được trạng thái cân bằng cảm xúc. Trên thực tế, niềm hạnh phúc của bạn phụ thuộc rất nhiều vào số lượng cảm xúc tích cực – những thứ mà các nhà tâm lý học gọi là “ảnh hưởng tích cực” – hơn so với cường độ của chúng. Hay nói cách khác, tin tốt phải là tin tốt đã, còn tốt thế nào không quan trọng lắm. Vì thế, để có một cuộc sống vui vẻ, bạn nên duy trì “những ảnh hưởng” nho nhỏ này càng đều đặn càng tốt. Nhiều tin tốt lành đến một cách nhẹ nhàng vẫn tốt hơn một tin cực kỳ tuyệt vời đến một cách bất chợt.

Thật buồn là sự việc thậm chí còn tồi tệ hơn nếu bạn kiếm được 10 triệu đô, nhưng sau đó mất đi đến chín triệu, như thế thì không còn xu nào vẫn hơn! Đúng vậy, có thể sau cùng bạn vẫn còn 1 triệu đô la ( so với không còn gì) nhưng tốt hơn là không còn xu nào cả. ( Dĩ nhiên, giả sử rằng bạn quan tâm đến các phần thưởng tài chính).

Do đó, từ một quan điểm hẹp về kế toán, cái mà tôi gọi là “phép đánh giá về các lựa chọn thay thế khả thi liên quan đến sự hưởng thụ sẽ đạt được và sự đau khổ sẽ bị loại bỏ” (hedoic calculus), nỗ lực của một chiến thắng huy hoàng sẽ khôngmang đến cho bạn phần thưởng nào cả. Mẹ Thiên Nhiên đã ban cho chúng ta cơ hội được tìm thấy niềm vui từ một chuỗi phần thưởng nhỏ nhưng thường xuyên, dễ chịu. Như tôi đã nói, phần thưởng không nhất thiết phải lớn, chỉ cần thường xuyên thôi – đây một chút, kia một chút và thế là đủ. Hãy nghĩ xem, hàng nghìn năm nay, thức ăn và nước uống là 2 yếu tố quan trọng nhất khiến chúng ta thỏa mãn ( dĩ nhiên có vài thứ khác riêng tư hơn), và dù luôn cần những thứ ấy nhưng chúng ta nhanh chóng đạt đến trạng thái bão hòa.

Rõ ràng, vấn đề chính là chúng ta những trader đang sống trong một môi trường, nơi mà kết quả không bao giờ xuất hiện một cách ổn định. Thật đáng tiếc, chiến lược đúng đắn cho môi trường hiện tại của chúng ta có thể không tạo ra phần thưởng nội tại và phản hồi tích cực.

Khi áp dụng theo hướng ngược lại, đặc điểm ấy cũng đúng với tâm trạng đau khổ của con người. Thà nếm trải mọi đau khổ trong khoảng thời gian ngắn còn hơn kéo dài tình trạng khó chịu này.

“Trading là một chuyến đi bơi ngược dòng với bản chất con người”-Peter L. Brandt.

Bạn thấy rồi đấy bộ não của cả bạn và tôi không được thiết kế để phù hợp với trading, bạn đã nghe rằng tỉ lệ thắng của bạn chỉ cần 30% thôi ( có khi là 20%) cũng đủ nếu quản lý rủi ro đúng cách về tổng thể bạn vẫn lời. Đúng điều này là không sai nhưng sẽ thế nào trong 10 cú trade của bạn bạn thua liên tiếp tới 7 cú? Khó có thể nói rằng lý trí của bạn đủ sáng suốt để kiên định với kế hoạch giao dịch ban đầu của mình, lúc này cảm xúc bước vào nó chi phối bạn, sự tự tin bạn còn không? Hay lúc này bạn nghĩ rằng bản thân mình kém cỏi? Tệ hơn đây là lúc diễn ra hành động mang tính “trả thù” với số lượng lot lớn với mong muốn gỡ gạc. Tôi e rằng lúc bạn vào lệnh với lot lớn đó, khoảnh khắc sau đó bạn cầu Chúa, khấn Phật mong sao mình may mắn. Bạn biết không? Chúa đúng là tạo ra con người nhưng ngài không có tạo ra thị trường tài chính ( nó là nhân tạo mà) bạn cầu Chúa mong ngài chỉ lối, hay ban cho bạn sự kỳ diệu vô ích thôi Ngài chẳng quan tâm đâu có lẽ do chẳng rành chuyện này lắm! ^^

Tâm trí của bạn thường chấp nhận và hạnh phúc với vài cú trade thua xen kẽ một cú trade thắng, phần lớn những rắc rối sẽ đến với bạn phần nhiều là do thiệt hại cảm xúc từ những cú trade thua nó đánh thẳng vào sự tự tin, lòng tự trọng của bạn. Không có bất kỳ đảm bảo nào giúp bạn trong suốt năm giao dịch luôn luôn có được niềm vui, bản chất của thị trường tài chính là phi tuyến tính. Với các đặc điểm tuyến tính thì mối quan hệ là rõ ràng, chính xác và liên tục, do đó chúng ta có thể dễ dàng nắm bắt được vấn đề chỉ với một câu đơn giản ( theo trường phái Plato), chẳng hạn như “khi tiền gửi ngân hàng của bạn tăng thêm 10%, lãi suất sẽ tăng 10% và sự khúm núm của giao dịch viên cũng tăng 5%. “Càng gửi nhiều tiền vào ngân hàng bạn càng hưởng nhiều lãi. Nhưng điều này có thể không đúng với mối quan hệ phi tuyến tính; có lẽ không lời nào có thể diễn đạt thỏa đáng” chính là cách tốt nhất để mô tả chúng. Hãy xem xét lại mối quan hệ giữa sự khoan khoái và hành động uống nước. Nếu bạn đang rất khát nước thì một chai nước sẽ khiến bạn hạnh phúc hơn rất nhiều. Càng nhiều nước đồng nghĩa với càng khoan khoái. Nhưng nếu tôi cho bạn cả bể nước thì sao? Dễ thấy rằng trạng thái hạnh phúc đó nhanh chóng giảm đi khi lượng nước tăng dần. Và trên thực tế, nếu được chọn giữ chai nước và một bể nước, bạn sẽ lấy chai nước- Do đó, sự khoan khoái giảm khi lượng tăng thêm.

Các mối quan hệ phi tuyến này xuất hiện thường xuyên trên thị trường, người ta rao rảng cho bạn rằng “tập chung vào quá trình, không vào kết quả” nhưng bộ máy cảm xúc của chúng ta được thiết kế dành cho thuyết nhân quả đơn tính (Linear causality) ví dụ như nếu học tập mỗi ngày, bạn hi vọng mình sẽ đạt được nhiều thành quả tương xứng với công sức. Nếu cảm thấy mình chẳng đi đến đâu, bạn sẽ trở nên thoái chí.

Ok, quá dài dòng ( chính tôi cũng nhận thấy thế và cảm phục bạn đã đọc đến đây) giờ là lúc tôi trả lời ai là người nói “trading là dễ” đó là… những người đang chuỗi trade thắng tất nhiên rồi mọi thứ họ trade đều ra tiền và họ nghĩ rằng chuyện này sẽ tiếp diễn. Chúc mừng bạn! tuy nhiên hãy cẩn thận với suy nghĩ của chính mình trải nghiệm mất đi 90% tiền lời hoặc vốn chẳng dễ chịu gì đâu.

Tin tốt cho những ai nghiền ngẫm về bài viết này: Một số người có thể vượt qua sự mất cân xứng giữa hạnh phúc và khổ đau, thoát khỏi sự suy giảm hưởng thụ. Nếu được đánh giá cao bài này có cảm hứng tối sẽ viết tiếp về tin tốt lành “Căn phòng chờ hi vọng”. Cảm ơn bạn một lần nữa về tính kiên nhẫn!