Tất tần tật về thị trường dầu thô - Thấu hiểu từ A-Z cho dân trade dầu!

Xin chào cả nhà!

Marc Rich, một trong những trader giao dịch hàng hóa có sức ảnh hưởng nhất từng gọi dầu là "dòng máu chảy trong huyết quản của thế giới". Dầu thô là nguồn năng lượng cơ bản cho nền kinh tế thế giới. Bên cạnh việc là một trong những mặt hàng được giao dịch tích cực nhất, giá dầu thô cực kỳ nhạy cảm với các sự kiện địa chính trị và sự kiện thời tiết.


Trên thực tế, thị trường dầu thô thế giới đơn giản là những dự đoán về cung và cầu của các nhà đầu tư, do đó giá dầu rất biến động và chịu ảnh hưởng rất lớn từ tâm lý của người tiêu dùng hay các nhà đầu tư. Cho nên, các sự kiện quan trọng trên toàn cầu (chẳng hạn như mối đe dọa liên quan đến coronavirus) có thể khiến toàn thị trường dầu bị kích động.

Hai loại dầu thô phổ biến nhất là gì?

Loại dầu được trade phổ biến nhất là dầu thô Brent North Sea (thường được gọi là dầu thô Brent) và dầu West Texas Intermediate (thường được gọi là dầu WTI). Dầu Brent là dầu được sản xuất tại các mỏ dầu Brent và các địa điểm khác ở Biển Bắc (North Sea).


Giá của dầu thô Brent là tiêu chuẩn (benchmark) cho dầu thô ở châu Phi, châu Âu và Trung Đông. Cơ chế định giá cho dầu Brent sẽ cho biết giá trị của khoảng hai phần ba sản lượng dầu thô thế giới.

Dầu có chứa lưu huỳnh và tỷ lệ lưu huỳnh trong dầu thô sẽ cho biết lượng chế biến cần thiết để tinh chế dầu thành các sản phẩm năng lượng. "Dầu thô ngọt" là thành ngữ để chỉ dầu thô có ít hơn 1% lưu huỳnh.

Hàm lượng lưu huỳnh của cả dầu Brent và WTI đều dưới 1%. Chúng cũng ít đậm đặc hơn (nhẹ hơn) so với nhiều loại dầu thô được chiết xuất ở nơi khác. Cả hai đặc điểm này khiến chúng được tinh chế dễ dàng hơn và hấp dẫn hơn đối với các nhà sản xuất sản phẩm dầu mỏ.

Các chuẩn benchmark và thị trường giao dịch

WTI là mức benchmark cho dầu thô Bắc Mỹ.



Bộ phận NYMEX (New York Mercantile Exchange) của CME (Chicago Mercantile Exchange) là nơi cung cấp các hợp đồng tương lai dầu thô WTI. Việc giao hàng trong tương lai sẽ xảy ra tại Cushing, Oklahoma.

Hợp đồng tương lai dầu thô Brent được giao dịch trên sàn ICE ( Intercontinental Exchange). Vì dầu thô Brent được giao dịch trên khắp quốc tế nên các địa điểm giao hàng sẽ thay đổi theo từng quốc gia.

Vì cả hai loại dầu đều được sử dụng làm mức benchmark, nên các quốc gia khác nhau sẽ sử dụng chúng theo những thông lệ khác nhau. Các nước châu Á sẽ có xu hướng sử dụng kết hợp mức giá benchmark của dầu thô Brent và WTI để định giá dầu thô của họ.

Các yếu tố ảnh hưởng đến cách định giá benchmark

Dầu thô Brent và WTI có các tính chất khác nhau, dẫn đến sự chênh lệch về giá (được gọi là chênh lệch chất lượng).


Giá danh nghĩa của dầu thô chỉ là một yếu tố liên quan đến việc tìm hiểu thị trường dầu thô.

Theo CME Group, nơi vận hành thị trường hàng hóa NYMEX, thì chênh lệch (spread) giữa dầu WTI/Brent sẽ bị ảnh hưởng bởi 4 yếu tố chính:

• Mức sản xuất dầu thô của Hoa Kỳ.
• Cán cân cung-cầu dầu thô ở Hoa Kỳ.
• Hoạt động khai thác dầu thô ở North Sea.
• Các vấn đề địa chính trị trên thị trường dầu thô quốc tế.

Các sự kiện trên thế giới ảnh hưởng như thế nào đến giá dầu thô?

Những diễn biến về chính trị, sự kiện thời tiết và khủng hoảng về sức khỏe toàn cầu là một trong những yếu tố gây sốc lớn nhất trên thị trường dầu mỏ.

Do sự bùng phát của coronavirus, Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đã cắt giảm dự báo về nhu cầu dầu toàn cầu vào tháng 03/2020 và dự đoán sẽ có một sự sụt giảm trong nhu cầu dầu hàng năm đầu tiên kể từ năm 2009. Theo IEA có trụ sở tại Paris: "Hy vọng rằng nhu cầu sẽ quay trở lại gần mức bình thường vào nửa cuối năm 2020."

Để hiểu cách các sự kiện trên thế giới có thể khiến spread giữa giá dầu Brent và WTI biến động mạnh mẽ trong giai đoạn dài, hãy cùng nhìn lại một vài năm trước. Vào đầu năm 2011, spread gần như bằng 0.



Spread đã nới rộng ra trong suốt năm 2011 khi dầu thô Brent được giao dịch ở mức cao hơn so với dầu WTI. Vào giai đoạn khi phong trào Mùa Xuân Ả Rập (một cuộc nổi dậy trên hầu hết khu vực Ả Rập) bắt đầu ở Ai Cập vào tháng 02/2011 thì spead ngày càng gia tăng.

Những lo ngại liên quan đến việc đóng cửa kênh đào Suez và thiếu nguồn cung sẵn có khiến dầu thô Brent trở nên đắt hơn so với dầu WTI. Khi căng thẳng giảm bớt thì spread cũng co lại.

Sau đó, vào cuối năm 2011, chính phủ Iran đã đe dọa sẽ đóng cửa Eo biển Hormuz - nơi khoảng 20% lượng dầu thế giới chảy qua mỗi ngày. Một lần nữa, spread lại gia tăng, khi dầu Brent tăng vọt lên cao hơn $25/thùng so với dầu WTI.

Vào năm 2015, dầu Brent đã sụt giảm nặng nề vì hai lý do. Đầu tiên, một thỏa thuận với Iran đã được ký kết cho phép nước này xuất khẩu thêm dầu, điều này sẽ làm tăng lượng dầu thô Iran chảy vào thị trường hàng ngày. Vì dầu Brent là mức giá benchmark cho dầu thô Iran, nên điều này đã khiến dầu Brent sụt giá tại thời điểm đó.

Thứ hai, cùng lúc đó, số lượng giàn khoan của Hoa Kỳ cũng sụt giảm và Hoa Kỳ còn hỗ trợ để mở rộng xuất khẩu dầu thô ra nước ngoài. Điều đó có nghĩa là việc khoan sẽ ít hơn trong tương lai và sản xuất dầu hàng ngày sẽ ít đi.

Do đó, giá dầu Brent đã giảm xuống khi dầu WTI Iran mạnh hơn do sản xuất ở Hoa Kỳ ít đi và tăng xuất khẩu. Điều quan trọng cần lưu ý là chỉ cần dự đoán về một dòng dầu đi vào thị trường cũng đủ để gây ra biến động giá.

Thời tiết cũng có thể tác động mạnh mẽ đến giá dầu. Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ cho rằng các cơn bão trong năm 2005 đã khiến giá dầu leo thang, do các nhà máy lọc dầu và sản xuất phải ngừng hoạt động trong suốt thời gian sự kiện thời tiết diễn ra.

Nếu thấy bài viết hay và hữu ích thì đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà