Bầu cử Hoa Kỳ 2020 và tác động tới đồng USD

(Tổng hợp từ Wells Fargo, Bloomberg bởi Mr. Hoàng Việt Anh, CFA, Giám đốc kinh doanh ngoại tệ và phái sinh, ngân hàng MSB, F-Master Team)

Các chính sách bất thường của Trump là yếu tố ảnh hưởng rất nhiều và khó lường tới thị trường 4 năm qua. Trong 2020, chính trị Mỹ sẽ là tâm điểm của thị trường thế giới, trong đó đáng chú ý sẽ là:
1. Cuộc chạy đua của các ứng viên cho vị trí đại diện đảng Dân Chủ (6 tháng đầu năm)
2. Tháng 2: các đợt tranh cử bắt đầu khởi động tại một số bang
3. Tháng 8: đảng Cộng hòa chốt ửng cử viên (khả năng cao vẫn là Trump)
4. Tháng 9-10: 3 vòng tranh luận của 2 ứng viên tổng thống
5. Tháng 11: ngày Bầu cử

• Chiến dịch tranh cử sẽ bắt đầu từ T2, trong quá khứ, các ứng viên được ủng hộ tại những bang đầu tiên (Iowa, New Hamshire) thường sẽ có lợi thế rất lớn về sau trong cuôc đua.

• 4 Ứng viên hàng đầu của Phe Dân chủ là Biden, Sander, Warrren, và Buttigieg (tuy nhiên các cuộc thăm dò khác nhau cho tỷ lệ ủng hộ rất khác nhau), Trump thì khá chắc sẽ là ứng viên số 1 của Đảng Cộng hoà.

• Chỉ có 2 kịch bản khả thi nhất để phe Dân chủ có thể giành chiến thắng: (nên chúng ta cần lưu ý các bang này).

• Chiến thắng ở các Bang mà Clinton giành được tại kỳ 2016, đồng thời thắng thêm tại Michigan, Pennsylvania, Wiscousin (3 bang này Trump chỉ dẫn Clinton 0.8, 0.7, 0.2%). Ba bang này có tổng cộng 46 phiếu đại cử chi, giúp Dân chủ đạt được 276 phiếu cần thiết để trúng cử.

• Chiến thắng bất ngờ tại các Bang miền Tây, Tây nam (Sun belt state), Florida, Texa, Carolina, Arizona: đây là những bang truyền thống vẫn ủng hộ Cộng hòa, nhưng mấy năm gần đây nghiêng về Dân chủ hơn (2016: “margin” thắng thế của Cộng hòa chỉ còn khoảng 3-5% so với trước đó ~ 7-10% thời Obama) --> nếu năm nay tiếp tục ngả dần về phe Dân chủ thì có thể sẽ có thêm bất ngờ (khó xảy ra)


5 chính sách quan trọng của các ứng viên mà có thể ảnh hưởng tới thị trường tài chính:
1. Chính sách với USD: Trump là tổng thống đầu tiên luôn chủ động can thiệp vào chính sách ngoại tệ, đây là cuộc bầu cử đầu tiên mà chính sách với đồng USD được đưa vào chiến dịch tranh cử, đặc biệt là với một số ứng viên cấp tiến của phe Dân chủ. Ngoài việc đánh giá xác suất thắng cử của từng ứng viên tổng thống, cần đánh giá liệu họ có sẵn sàng phá bỏ thông lệ không can thiệp vào thị trường tiền tệ (giống như Trump đã cố gắng làm trong vài năm qua)

2. Chính sách bảo hộ thương mại: nhìn chung chính sách này có 3 ảnh hưởng lớn tới thị trường FX
a. Ảnh hưởng tiêu cực tới các nước phụ thuộc vào thương mại (CNY, AUD, CAD, MXN)
b. Ảnh hưởng tích cực tới các đồng dự trữ, tài sản trú ẩn (trong đó có USD, XAU)
c. Ảnh hưởng tiêu cực tới các đồng nhạy cảm với chu kỳ kinh tế (AUD, CAD, đồng tiền thị trường mới nổi, Trung Đông)
Một yếu tố nữa là Mỹ càng bảo hộ thương mại thì về dài hạn cũng làm giảm đi vị thế của đồng USD như đồng dự trữ chung của cả thế giới --> làm USD suy yếu

3. Thâm hụt ngân sách: là 1 bài toán khá phức tạp, nhìn chung với mức nợ công hiện tại, tiếp tục thâm hụt hơn nữa sẽ là bất lợi cho Mỹ, nhưng hiệu ứng ngắn hạn của việc tăng chi tiêu (thâm hụt) sẽ có ảnh hưởng ngược lại với USD trong ngắn hạn --> rất khó xác định ảnh hưởng lên USD trong ngắn hạn

4. Hành lang pháp luật, thuế:
Nới lỏng thuế và pháp lý sẽ kích thích đầu tư kinh tế phát triển và dòng vốn đầu tư --> giá tài sản tăng --> có lợi cho USD

5. Chính sách về năng lượng: nếu chính sách thắt chặt nhìn chung sẽ ảnh hưởng xấu tới cân bằng cung cầu năng lượng toàn cầu và cán cân thương mại Mỹ xấu cho USD

Các ứng viên có thể được chia thành 3 nhóm:
1. Các ứng viên Dân chủ cấp tiến (Warren và Sander): triển vọng xấu cho USD cả ngắn và dài hạn:
a. Các chính sách tăng chi tiêu và thâm hụt sẽ ảnh hưởng xấu tới USD trong dài hạn, cũng làm triển vọng tăng trưởng ngắn hạn âm.
b. USD có thể giảm 6-8% nếu xác suất nhóm này thắng cử xảy ra, vấn đề thâm hụt kép sẽ là áp lực lớn cho Mỹ, cứ 2% thâm hụt Ngân sách và 1% thâm hụt thương mại, có thể làm USD giảm sâu tới gần 10% (theo kết quả từ nhiều mô hình)

2. Các ứng viên Dân chủ ôn hòa (Biden, Buttigieg, Harris) - triển vọng xấu cho USD trong ngắn hạn nhưng tốt trong dài hạn:
a. Chính sách thương mại hòa bình có thể làm USD yếu đi trong ngắn hạn, nhưng về dài hạn sẽ duy trì vị thế đồng tiền dự trữ thế giới của USD tốt.
b. Giảm thâm hụt ngân sách cũng tốt cho dài hạn.
c. USD có thể giảm khoảng 2% nếu nhóm này thắng cử.

3. Trump: chính sách hiện tại sẽ tốt cho USD trong ngắn hạn nhưng xấu trong dài hạn:
a. Tuy Trump muốn đồng USD yếu (tốt cho thương mại) nhưng các chính sách còn lại thì đều làm USD mạnh trong ngắn hạn (nới lỏng tài khóa, gỡ bỏ các rào cản luật pháp, kích thích doanh nghiệp).
b. Tuy nhiên về dài hạn USD có thể suy yếu nếu mất đi vị thế đồng tiên dự trữ và thâm hụt tăng cao.
c. Nếu Trump thắng cử, thì việc tiếp tục áp dụng các chính sách nới lỏng trong nhiệm kỳ 2 có thể làm USD tăng khoảng 1.8% trong ngắn hạn, nhưng sẽ giảm lại trong dài hạn.

• Việc chọn ứng viên nào đại diện cho phe Dân chủ vào T6 sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến định giá của Dollar.

• Với xác xuất hiện tại của các ứng viên, thì trung bình hiệu ứng ròng lên USD là giảm khoảng 0.7%, tuy nhiên, hệ số này sẽ thay đổi khi cục diện ứng viên của đảng Dân chủ ngã ngũ vào tháng 6, và kết quả chung cuộc rõ ràng hơn trong quá trình tới ngày bầu cử vào tháng 11.

• Ngoài việc thắng cử thì quyền kiểm soát thương và hạ viên cũng cực quan trọng, tất cả các chính sách quan trọng nhất trong 20 qua đều được thông qua vào thời lưỡng viện nhất thống: Dodd Frank, Obamacare, cũng như trong 2 năm đầu của Trump: Job Act, Tax Cuts, còn như hiện tại Dân chủ đã chiếm được hạ viên gây rất nhiều khó khăn cho Trump (ví dụ như cấm chiến tranh với Iran).

- Thượng viện:
• Thượng viện có 100 ghế (cứ 2 năm 1/3 thượng viện sẽ bầu lại).
• Hiện Cộng hòa đang chiếm đa số 50 ghế, Dân chủ 45 ghế và 2 ghế Độc lập.
• Nếu Dân chủ liên minh với 2 ghế độc lập, họ cần thắng ít nhất 3 ghế nữa để đạt đa số (khi hòa thì Phó tổng thống sẽ quyết định).
• Năm nay có 23 nghị sĩ Cộng hòa và 12 nghị sĩ Dân chủ phải bầu lại.
• Dù cơ hội có vẻ cao nhưng thực tế 15/23 bang này là những bang rất ủng hộ Trump (thắng với margin 15%), chỉ có khoảng 8 bang Trump chiến thắng với margin 3.5%.
• Thêm nữa tại Alabama (ghế của Dân chủ) năm nay cũng phải bầu lại, Trump thắng tới 30% tại bang này --> khá khó cho Dân chủ giữ đc ghế này
• Hiện tại xác suất Cộng hòa giữ được thượng viện là 66% theo PredictIt.

- Hạ Viện:
• Có 435 ghế, hiện tại 233 ghế Dân chủ và 197 Cộng hòa,1 độc lập và 4 ghế trống, tất cả sẽ đc bầu lại vào năm nay.
• Cộng hòa sẽ cần 19-21 ghế để có thể thắng được 218 ghế đa số --> hoàn toàn có thể làm được (đợt giữa kì 2018: Dân chủ đã thắng tới 40 ghế).
• Tuy nhiên hiện tại xác suất Hạ viện ở lại với Dân chủ vẫn cao hơn (75% theo PredictIt).