Dr Alexander Elder và những chia sẻ CỰC HAY về trading với góc nhìn từ Tâm thần học!

Xin chào cả nhà!

Tiến sĩ Alexander Elder là một giảng viên dạy trading và là người Mỹ gốc Nga. Cuốn sách “Trading for a Living” được viết vào năm 1993 của ông ấy là một cuốn sách bán chạy quốc tế, đã được dịch sang hơn một chục ngôn ngữ và được coi là một cuốn kinh thánh trading thực sự.

Một cựu bác sĩ Tâm thần học, kinh nghiệm trong lĩnh vực này đã giúp ông có một cái nhìn sâu sắc về tâm lý giao dịch.

Trong một cuộc thảo luận vào năm 2012 với Michael Covel trong tập 57 của Trend Following Radio, Tiến sĩ Elder đã nói về hành trình đầy hiểm nguy của ông đến với nước Mỹ, background về Tâm lý học, suy nghĩ của ông về sự phát triển của trader và phác thảo ra các giai đoạn phải trải qua của một trader.

Sau đây mời các bạn đến với những chia sẻ của Tiến sĩ Alexander Elder nhé!

Hành trình đến nước Mỹ

Có một cuốn sách mà Đại học Stanford phát hành có tên là “The KGB Wanted List” (Danh sách truy nã của Uỷ ban An ninh Quốc gia Nga). Tôi đã xuất hiện trong cuốn sách đó 2 lần. KGB đã cố gắng truy đuổi và kết liễu tôi. Rõ ràng là họ đã bất thành, nhưng khi ấy tôi còn bé, nên tôi đã có ý thức về chính trị từ rất sớm.



Năm 16 tuổi, tôi theo học một trường Y với background về Tâm thần học và sau đó có một công việc trên một con tàu với vị trí là bác sĩ của tàu. Một ngày nọ, khi con tàu đi đến châu Phi, tôi đã nhen nhóm ý định trốn thoát cùng các thành viên còn lại trong cuộc truy đuổi gắt gao, bởi vì không ai được phép đi trên bờ một mình cả. Tôi đã phải ở trên tàu trong 2 tháng trước khi tẩu thoát, và chúng tôi đã ở châu Phi. Khi thời cơ đến, tôi không phải là người đàn ông lớn nhất hay mạnh nhất trong chuyến đi ấy, nhưng tôi là người có thể trạng tốt nhất, vì chẳng ai bắt kịp tôi khi chạy trốn. Tôi đã tách mình ra khỏi những người rượt đuổi tôi, bắt một chiếc taxi và nhờ họ đưa tôi đến đại sứ quán Mỹ.

Áp dụng kiến thức về Tâm thần học để bước vào thế giới trading

Tâm thần học đã giúp tôi tìm được con người của chính mình, và khi đến New York, tôi đã được nhận vào chương trình Albert Einstein ở New York, lúc ấy đó là nơi cư trú tốt nhất trong thành phố. Sau đó, tôi đã có một công việc để phát triển kỹ năng về Tâm thần học của mình. Nhưng đến khi ở ngưỡng cửa tuổi ba mươi, tôi cảm thấy rằng đây là lúc để bước vào một cuộc phiêu lưu lớn của cuộc đời mình. Tôi muốn tìm kiếm một thứ gì đó để dấn thân, và khi ấy trading đã xuất hiện bên cạnh tôi. Nhưng tôi không gọi đó là trading, đó chỉ là cờ bạc vì tôi thực sự không biết gì cả. Ấy vậy mà trading đã cuốn hút tôi… Tôi đã mở một tài khoản $3.000 để rồi đốt cháy tất cả, và quay trở lại công việc cũ kiếm thêm tiền để mở một tài khoản $5.000, cho đến khi tôi khám phá được luật chơi chắc cũng phải mất rất nhiều năm.

Tôi nhận ra rằng bằng cấp cao đến mấy thì cũng không có nhiều tác dụng trong trading. Mọi người thường hỏi tôi Tâm thần học và trading thì có điểm chung gì? Vâng, cả hai đều dựa trên thực tế. Bạn nhìn vào biểu đồ và bạn cố gắng nhìn nhận ra bạn thực sự muốn thấy điều gì ở đó. Nhưng chart chỉ làm những gì mà nó đang làm, còn nhiệm vụ của bạn là phải gạt bỏ đi những tưởng tượng của mình và nhìn vào chart bằng con mắt của một đứa trẻ: lên là lên, xuống là xuống, đi ngang là đi ngang. Không cần tưởng tượng quá nhiều và cũng không cần phải nói “đó là nơi giá nên đến”. Vì vậy, đó thực sự là sự song hành giữa Tâm thần học và trading.

Quá trình phát triển của một trader

Tôi cảm thấy tiếc cho những ai đang tin rằng họ có thể “nhân 3 số tiền của mình trong 1 năm, làm việc 15 phút mỗi ngày mà không cần tính toán”. Đó quả là một cuộc sống giả tưởng. Chỉ có những ai không đi tìm kiếm ma thuật và có một cái nhìn nghiêm túc với trading thì mới có thể trở thành một trader – một người phải bỏ thời gian và công sức vào công việc mình đang làm. Tôi thường nói với mọi người rằng: “Việc học cách trở thành trader có thể sẽ mất nhiều thời gian và chi phí cũng nhiều như học phí học đại học. Đó là cả một quá trình. Bạn phải đọc, phải tiếp thu kiến thức; bạn phải mở một tài khoản nhỏ để học tập – giống như tập xe đạp với chiếc xe 3 bánh vậy. Bạn phải thực hành với một tài khoản nhỏ rồi mới dần dần bắt đầu thêm vốn vào nó.”



Xét về các giai đoạn phát triển, Giai đoạn 1 là khi một tay ngang, mới hoàn toàn, đến với thị trường và chỉ cố gắng tìm ra kết cục là gì. Trong giai đoạn này, nếu bạn không mất nhiều hơn 10% (một năm), thì quá tuyệt, bởi lẽ bạn đã đi trước trò chơi rồi. Là người mới bắt đầu, bạn nên dự đoán trước khả năng mất tiền của mình. Bây giờ, ý tưởng sẽ là mất càng ít càng tốt, bằng cách giao dịch trên một tài khoản nhỏ và thực hành cách quản lý vốn cực kỳ chặt chẽ. Trên thực tế, một trong những điều tồi tệ nhất xảy ra với tôi khi mới bắt đầu, và tôi không hề hay biết, đó là tôi đã kiếm được tiền trong giao dịch đầu tiên của mình, rồi kiếm được tiền từ giao dịch thứ hai, cứ thế mà tôi đã cho rằng trading rất dễ dàng.

Kỳ vọng về việc kiếm tiền trong năm đầu tiên

Giả sử bạn quyết định trở thành một nha sĩ, bạn cần phải đi học một trường Nha khoa. Liệu bạn có thể kiếm được tiền trong năm đầu tiên đi học không? Bạn có thể được xếp loại xuất sắc và kiếm được học bổng, nhưng rốt cuộc thì nó cũng chỉ đủ bù đắp cho mức học phí mà bạn đã trả cho nhà trường mà thôi, vậy ra là hoà vốn (chứ chưa thể kiếm được lợi nhuận). Đó là trong viễn cảnh tốt nhất, còn trong trường hợp bình thường, bạn sẽ phải đóng tiền học phí (tức là mất tiền). Bạn phải đọc và học, dành thời gian trong phòng thí nghiệm… Cũng giống như trading, bạn sẽ phải đầu tư vào giáo dục một cách nghiêm túc!

Tiến trình của một trader

Giai đoạn 2: Bạn muốn kiếm lợi nhuận vượt trội trên một tài sản có ít rủi ro? Nói cách khác, bạn có thể bỏ tiền của mình vào ngân hàng và nhận được lãi suất tiền gửi vài phần trăm ở đó. Nhưng để làm được điều tương tự một cách nhất quán trong trading, thì… quả là gian nan cho những người mới bắt đầu. Thật dễ dàng để kiếm được lợi nhuận trên một giao dịch duy nhất, chắc chắn, nhưng trong nhiều quý, đó là một điều vô cùng khó khăn! Một khi bạn có thể kiếm tiền đều đặn trong vài quý, thì xin chúc mừng, bạn đã có thể bắt đầu thêm vốn vào tài khoản của mình, từng bước một, nếu việc này tiếp tục diễn ra tốt đẹp. Và sau đó, bạn chỉ cần tìm ra được ưu thế của mình nằm ở đâu mà thôi. Đó là Giai đoạn 3.

Quản lý vốn

Quản lý vốn là điều cần thiết trong trading, nó giống như một chiếc áo phao trong lúc bạn đi thuyền vậy. Bạn có thể chèo thuyền mà không cần áo phao và vẫn trở về an toàn. Nhưng nếu bạn tiếp tục ở trên thuyền đủ lâu mà không có áo phao thì chắc chắn rắc rối sẽ đến. Vấn đề là, về cơ bản, tôi tin thị trường là không thể dự đoán được.

Có hai loại nhân quả, năng động và thống kê. Quan hệ nhân quả năng động là thế này: Bạn lấy một cây bút chì và đẩy nó lăn trên bàn; bất cứ khi nào bạn đẩy thì cây bút chì sẽ di chuyển. Bạn tác động lực vào vật thể và nó sẽ đi theo hướng của lực tác động. Điều đó thật đơn giản. Nhưng quan hệ nhân quả thống kê là nếu tôi đưa cho bạn một chiếc hộp và nói có 20 quả bóng tennis ở trong đó và 12 quả trong số đó có màu xanh lá cây, 8 quả trong số đó có màu vàng, vậy bạn sẽ bốc ra quả màu gì? Tất nhiên, khả năng cao bạn sẽ nói màu xanh lá cây, nhưng vẫn không thể loại bỏ khả năng bạn bốc ra 2, 3, 4 quả liên tiếp đều là màu vàng. Vậy, nếu bạn đang đặt cược phần lớn tài khoản của mình với hệ thống và hệ thống của bạn đang báo cho bạn màu xanh lá cây, nhưng đến lúc màu vàng xuất hiện thì tài khoản của bạn coi như bị phá huỷ.

Đó là lý do tại sao quản lý vốn lại cần thiết, bởi vì thị trường không hoạt động theo quan hệ nhân quả năng động, mà nó hoạt động dựa trên quan hệ nhân quả thống kê!

Ghi chép lại mọi thứ

Cách đây nhiều năm, khi tôi thực hành trị liệu Tâm thần học cho một bệnh nhân mắc chứng nghiện rượu. Bạn biết đấy, nếu một anh chàng phủ nhận rằng anh ta không phải là một người nghiện rượu, tôi không bao giờ tranh cãi, tôi sẽ nói rằng tôi muốn anh tiếp tục uống chính xác theo cách mà anh đã uống vào tuần tới, đừng thay đổi gì cả, nhưng mỗi lần uống, tôi muốn anh ghi chép lại rằng mình đã uống gì và uống liều lượng bao nhiêu. Lần sau, chỉ cần quay lại gặp tôi với cuốn nhật ký ghi chép và chúng ta sẽ cùng xem xét nó.



Và không có một người nghiện rượu nào có thể quay trở lại gặp tôi với một cuốn nhật ký hoàn chỉnh. Tại sao ư? Bởi vì đối với những ai đang đi vào một loại hành vi tự huỷ hoại bản thân mang tính bốc đồng nào đó, việc tạo ra một nhật ký hành vi sẽ cho họ thấy một tấm gương phản chiếu hành động của chính họ. Áp dụng điều này vào trading, hầu hết các trader chỉ muốn chạy thật nhanh về phía trước và tiếp tục mắc những sai lầm tương tự, tháng này qua tháng khác. Có một câu nói nổi tiếng của người Nga đó là "Đừng giẫm phải cái sào đến hai lần". Việc ghi chép nhật ký giao dịch sẽ tạo ra một cơ chế ngắt quãng khỏi những hành vi xấu, không hiệu quả, không hữu ích và nó cũng là công cụ giúp bạn luôn cảnh giác với chính mình!

Nếu thấy bài viết này hay và hữu ích thì đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà