Liệu giá dầu tăng có làm giảm nhu cầu về mặt hàng này

Giá dầu gần đây tăng vọt lên mức 80 USD/thùng đã khiến nhiều người băn khoăn liệu dự báo tăng trưởng nhu cầu tiêu thụ trong năm nay có tăng lên hay không. Thực tế, các dấu hiệu của xu hướng tăng nhanh chóng xuất hiện ở nhiều nơi thế giới. Nhưng nếu các chính phủ hành động trợ giá (và để bảo vệ vị thế chính trị của họ) thì nhu cầu có thể không dễ bị ảnh hưởng như giá cả.

Lịch sử của chu kỳ giá dầu cho thấy nhu cầu có ảnh hưởng lớn đến sự tăng giá mạnh - nhu cầu đã đạt mức cao trong năm 1973 - đầu những năm 1980, giá tăng bất ngờ từ 2005 đến 2008 và giai đoạn 2011-2014 giá thường xuyên đạt mức100 USD/thùng.
Chu kỳ đó giúp chúng ta biết chúng ta nên mong đợi điều gì. Giá dầu Brent chạm mức 80USD/thùng lần đầu tiên trong hơn ba năm vào tháng Năm, mức giá này có thể đánh giá độ bền của nhu cầu tăng trưởng. Việc tăng giá trùng khớp với một số dấu hiệu ban đầu cho thấy người tiêu dùng đã mất đi sự kiên nhẫn của họ.

Ví dụ, Tổng thống Mỹ Donald Trump phàn nàn với tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC trong tháng tư về giá dầu cao một cách "khó tin", và mới gửi một yêu cầu sản lượng cao hơn đến các nước Ả rập gần đây. Các cuộc biểu tình làm tê liệt đường phố ở Brazil đã khiến nền kinh tế bế tắc và khiến cho CEO của Petrobras phải nghỉ việc. Cơ quan Năng lượng Quốc tế đã điều chỉnh giảm dự báo tăng trưởng nhu cầu trong năm nay còn 100.000 thùng/ngày, với mức giá cao.
Ngay khi giá bắt đầu gây khó khăn, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC+ nhận thấy bắt buộc phải thay đổi, và đang trên đà tăng sản lượng. Ngay cả với việc điều chỉnh giá gần đây, các mối đe dọa về nhu cầu vẫn còn lờ mờ. Cục Dự trữ Liên bang Mỹ tiếp tục tăng lãi suất bằng cách tăng sức mạnh đồng đô la Mỹ và khiến cho các khoản nợ bằng đô la trở nên khó khăn hơn. Điều đó tạo ra căng thẳng cho nhu cầu thị trường mới nổi. Tiền tệ Argentina và Thổ Nhĩ Kỳ đã bị đóng băng trong vài tháng qua.
Điều này rất quan trọng vì tăng trưởng nhu cầu dầu hầu như đến từ các nước đang phát triển, chứ không phải từ Tổ chức hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD)

Tuy nhiên, do các thị trường mới nổi liên tục phản ứng vì giá dầu cao, chính phủ đang cảm thấy áp lực, và cho dù như thế nào chính phủ cũng đang đẩy mạnh trợ cấp nhiên liệu.
Sự kết hợp của chính sách trợ giá, trợ cấp nhiên liệu, cắt giảm thuế và can thiệp của chính sách tiền tệ để làm giảm các tác hại của sức mạnh đồng tiền giấy đang tăng nhanh ở nhiều quốc gia. Trong khi giá dầu Brent đã tăng hơn 40% kể từ đầu năm 2017, ví dụ, giá dầu diesel (nội địa) đã tăng ít hơn 20% ở Trung Quốc và Ấn Độ, và ít hơn 10% ở Thái Lan, Malaysia và Eurozone, theo Ngân hàng Mỹ Merrill Lynch.


Ví dụ, ở Ấn Độ, giá nhiên liệu tăng đang trở nên nguy hại về mặt chính trị, đặc biệt là với các cuộc bầu cử quốc gia trong một năm tới. Như vậy, chính phủ đã bắt đầu loại bỏ một số loại thuế nhiên liệu để làm giảm tác động của giá dầu tăng cao toàn cầu. “Nếu các cơ chế giá nhiên liệu cho người tiêu dùng được điều tiết thì nợ công và nợ xấu sẽ tăng". Ngân hàng Mỹ Merrill Lynch cho biết. "Nhưng nó sẽ không làm giảm nhu cầu dầu hiện hữu tại địa phương."

Tại Brazil, các cuộc biểu tình của công nhân tạm thời làm đóng cửa nền kinh tế và đẩy chính phủ không được ủng hộ giảm giá nhiên liệu, điều này có khả năng làm chấm dứt chính sách giá nhiên liệu dựa trên thị trường đã được đưa ra cách đây vài năm. Điều đó có thể cho thấy sự tốn kém cho Petrobras và kho bạc nhà nước, nhưng áp lực từ dân chúng đang buộc chính phủ phải chấp nhận.
Argentina cũng đã tạm thời đóng băng giá nhiên liệu. Indonesia và Mexico đang xem xét các biện pháp tương tự. Thực tế, cuộc bầu cử sắp tới ở Mexico có thể làm thay đổi đáng kể chính sách trợ cấp nhiên liệu, mặc dù cuộc bầu cử vẫn chưa diễn ra.
Theo lý thuyết giá dầu cao hơn sẽ cắt giảm nhu cầu dầu toàn cầu. Nhưng những phản ứng về chính sách từ các chính phủ trên khắp thế giới và sự lo ngại về thiệt hại chính trị từ việc tăng giá nhiên liệu, có thể giúp cầu tăng theo hướng bất chấp những kỳ vọng. Những sự cứng nhắc đó sẽ không cho phép điều chỉnh giá hiện hữu vì nhu cầu dầu."
Trong khi đó, ngân hàng nói rằng nguy cơ một cuộc chiến thương mại có thể gây thiệt hại cho sự tăng trưởng toàn cầu, nhưng sự tiêu cực vẫn chưa xuất hiện. Hoạt động sản xuất, được đo bằng chỉ số quản trị mua hàng - PMI, đang được mở rộng trên “tất cả các nền kinh tế lớn”, BofA Merrill Lynch nói. "Rủi ro của các cuộc chiến tranh thương mại hay một sai lầm trong chính sách đã bắt đầu xuất hiện sau khi công bố thuế thép và nhôm, nhưng thị trường vẫn chưa ghi nhận."
Tóm lại, nhu cầu dầu vẫn giữ nguyên, và không nhạy cảm như giá dầu như một số người nghĩ. BofA Merrill Lynch ước tính: giá dầu trung bình 80 USD/thùng thay vì 70 USD có thể giảm 200.000 thùng/ngày – không đáng kể.

Nguồn: https://www.investo.vn/blogs/tin-tuc/lieu-gia-dau-tang-co-lam-giam-nhu-cau-ve-mat-hang-nay