Mình đã từng có tất cả và rồi mất tất cả

Chia sẻ của anh Trần Minh Sơn founder của Sinvest.io trên facebook group Anh Em TraderViet Thiện Lành

Nguồn bài viết xem tại đây


Hôm nay tôi đọc được bài viết này của một member ẩn danh. Định bụng comment, nhưng nghĩ lại, tôi thực lòng muốn viết bài này để tâm sự cùng anh em.

Tôi biết nhiều anh em khi tham gia vào Forex có rất nhiều thứ trong tay, và chỉ sau một thời gian ngắn, vài tháng, vài năm thì chẳng còn gì cả.

Hoàn cảnh của tôi cũng không khá hơn. Tôi thuộc thế hệ 9x đời đầu, học CNTT Bách Khoa HN.
Khi vừa vào năm nhất, tôi bắt đầu tập tành kinh doanh, thời điểm đó tôi buôn điện thoại cũ, cùng thời với Lộc bên Launch Zone (có thể một số ae trong này đã từng là khách hàng của tôi không chừng).

Lúc đó chưa có nhiều ông lớn trong ngành như Nhật Cường Mobile (đã bị bắt), hay Cellphones mà chủ yếu là anh em cửa hàng nhỏ lẻ, không phải dạng chuỗi phổ biến như bây giờ.


Nhờ sự hỗ trợ của các diễn đàn hoạt động rất xôm tụ như Tinh Tế (Nhật Tảo) hay VOZ mà công việc kinh doanh của tôi phát triển rất tốt, bán cực kỳ đắt hàng và thu nhập quá ổn so với một đứa sinh viên năm nhất, năm 2. Thoải mái để tôi tự chi trả tất cả các khoản ăn uống, chi tiêu, học hành ở Hà Nội.

Sau khoảng 4-5 năm kinh doanh (2014), khi công việc buôn bán cứ bình bình thì tôi bắt đầu tìm hiểu thêm một số mảng khác để mong kiếm được nhiều tiền hơn, và đó chính là khoảng thời gian đầu tiên tôi tìm đến MMO (rồi sau đó là Forex).

MMO thời điểm đó vẫn đang rất thịnh hành thể loại HYIP (High Yield Investment Program) và RevShare. Những hình thức “đầu tư” này đều nói rằng nó sẽ mang lại lợi nhuận từ 25-45%/tháng cho bạn. Giờ nghe là thấy mùi liền, nhưng lúc đó tôi thấy…thơm.

Đây đều là các mô hình Ponzi, nhưng nói thật, lúc bấy giờ tôi cũng không quan tâm cho lắm. Có tìm hiểu, có biết sương sương về rủi ro, nhưng cái máu muốn kiếm tiền lúc đó lấn át cái máu “sợ mất tiền”.


Mọi người thường hay nói các mô hình Ponzi kiểu này như một trò chơi đi tìm “ai là thằng ngu nhất”, và tất nhiên rồi, ai cũng tin là có thằng khác ngu hơn mình, nhảy vào sau cùng và ôm đống…sh.i.t còn lại.

Tất nhiên đời không đẹp như thế, tôi mất 40K$ khi một dự án Revshare rất hot thời điểm đó chính thức scam, ở độ tuổi khá trẻ, cho rằng mình có một chút tiền, một chút thành tựu trong tay. Và tôi ăn một cú đấm ngay giữa mặt. Choáng váng.

Đó là lần mất tiền đau đầu tiên. Những lần mất tiền tiếp theo vẫn còn nhiều. Nhưng tôi xin được kể 1 lần gần đây nhất, cũng là lần tôi có khá nhiều kỉ niệm.

Vào năm 2021, thời điểm đấy thị trường Crypto đang quá nóng, các đồng coin đều tăng giá mạnh, tiền đổ vào rất nhiều. Các dự án mọc ra ầm ầm và hầu như dự án nào cũng gọi vốn một cách đơn giản bởi thị trường crypto đang được bơm tiền khủng khiếp.

Các nhà đầu tư nhỏ lẻ dù có tiền cũng rất khó để chen chân vào 1 suất đầu tư sớm (ico, seed round hoặc hơn nữa là incubator), mà chỉ có các VC (Venture Capital) đầu tư với số vốn lớn (20K, 50K, 100K hoặc nhiều hơn nữa) mới được phép tham gia.

Vì thế nên một số người bạn của tôi đã rủ vài anh em tập trung lại để cùng lập ra một VC, mục đích duy nhất là để có suất đầu tư vào các dự án.


Nói thêm một chút, những người bạn của tôi họ có khá nhiều mối quan hệ trong giới Crypto, nên việc xin thông tin dự án, xin allocation thường khá là dễ. Tôi là đứa duy nhất trong team không có tí quan hệ hay quen biết gì bên crypto, nhiệm vụ của tôi trong nhóm đó là trực tiếp liên hệ, trao đổi với các dự án nước ngoài khi chúng tôi nhận được thông tin hoặc research được thông tin về dự án nào đó.

Chỉ sau một thời gian ngắn, cả team đã đổ rất nhiều tiền cho nhiều dự án khác nhau và cũng rất nhanh thôi, chúng tôi biết mình đã fail cùng với sự đi xuống của thị trường lúc đó.

Chúng tôi đều là những người có công việc, cuộc sống rất ổn, chúng tôi đều có nhà có xe đàng hoàng, nhưng khi đầu tư vào một thứ mà mình nghĩ là dễ ăn và có thể kiếm được tiền nhanh thì ai cũng say máu.

Chung cuộc, tôi mất 55K$ sau gần nửa năm (khoảng ~ 1.5 tỏi theo tỉ giá usdt), mất mát của tôi vào loại ít nhất, những người bạn, người em của tôi còn mất nhiều hơn rất nhiều.

Nhưng may mắn là đa số chúng tôi không bị ảnh hưởng quá nhiều, ít nhất chúng tôi cũng không để cho các khoản tiền đầu tư gây ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống, cơm áo gạo tiền, phải bán nhà, bán xe, khiến gia đình vợ con chịu khổ.

Tôi vô cùng xót xa khi nhìn thấy ai đó phải từ bỏ cuộc đời dù là với bất kỳ lý do gì. Một người bạn thân của tôi cũng đã chọn cách kết thúc cuộc sống, tôi là người tự tay đưa bạn mình vào chiếc quan tài, nhìn vào bác trai khi đó, tôi biết không chỉ có trái tim của bạn tôi ngừng đập.

Trong quá khứ tôi đã từng là người chơi hệ “All in”, nên tôi thường mất sạch khi thua, nhưng sau nhiều lần “đau đớn, gục ngã”, tôi đã thấm.

Có 2 bài học mà tôi rút ra được sau nhiều năm lên voi xuống chó, nó là những bài học mà “đọc thì rất dễ”, nhưng “học thì thực sự khó”, tôi xin chia sẻ với anh em và mong anh em sẽ không phải chịu quá nhiều mất mát để có được những bài học này.


Bài học thứ nhất, đây chắc là lời khuyên kinh điển trong đầu tư nhưng không dễ để làm theo chút nào:


Đó là số tiền mà giả sử nếu mất đi, cuộc sống của anh em vẫn ổn, gia đình, vợ con vẫn ổn, nó không phải là khoản dùng để đóng tiền nhà tháng sau, hay số tiền đóng học phí cho con năm học mới. Tuyệt đối không.

Bài học thứ 2:


Đây là một câu nói của cụ Warren Buffett mà tôi thấm vô cùng, bởi tôi là một đứa điển hình trong câu nói của cụ, tâm lý “muốn giàu nhanh” đó khiến tôi đã từng nhiều lần kiếm được 1 tỷ, ném đi 1 tỷ, kiếm được 1 tỷ rồi lại ném đi một tỷ. Để rồi mãi sau đó mới nhận ra rằng, kiếm tiền chậm thậm chí còn “giàu nhanh” hơn là kiếm tiền nhanh.

Khi tâm trí của chúng ta thoải mái với việc “kiếm tiền chậm”, đồng nghĩa với việc chúng ta sẽ đánh giá cơ hội một cách cẩn thận hơn và kiểm soát rủi ro một cách chắc chắn hơn rất nhiều.

Kiếm tiền chậm nhìn vào rủi ro trước, kiếm tiền nhanh nhìn vào lợi nhuận trước.

Không biết anh em thì sao? Còn tôi, bây giờ thì tôi chỉ muốn “kiếm tiền chậm”.