Ông Biden “bật đèn xanh” cho lạm phát, mong muốn kích thích nhiều hơn, rủi ro đang trực chờ!

Mới đây, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã đưa ra quan điểm ủng hộ về “lạm phát nhất thời”, bình luận rằng: “Thực tế là bạn không thể khôi phục nền kinh tế mà không mong đợi điều này [lạm phát] xảy ra.” Tất nhiên nó có thể liên quan đến những gói chi tiêu lớn đã được thông qua. Và nếu lạm phát là một vấn đề thì các gói chi tiêu lớn tiếp theo sẽ "châm dầu vào lửa" khi tạo ra thêm nhu cầu đối với hàng hoá, dịch vụ và đẩy giá lên cao hơn. Vậy các nhà hoạch định chính sách và thị trường đang đứng ở vị thế nào trước rủi ro lạm phát hiện nay?

Hiện trạng lạm phát

Lạm phát hiện ở mức 5.4% trong tháng 6, đây là mức tăng giá lớn nhất kể từ năm 2008. Thêm vào đó, tốc độ của tháng 6 là cao hơn so với các tháng trước. Ngay cả khi loại bỏ mảng thực phẩm và năng lượng - những mặt hàng vốn rất dễ biến động - thì lạm phát vẫn là 4.5% so với cùng kỳ năm ngoái, một tốc độ rất cao. Một trong những mục tiêu của Fed là giữ lạm phát ổn định ở mức 2%, và họ chưa thể đạt được.

Câu chuyện mà FED đang kể - Tâm lý của thị trường về rủi ro lạm phát

Câu chuyện lạm phát nhất thời có thể đúng. Nhưng cái quan trọng là nó khiến các nhà hoạch định chính sách được thoải mài. Fed đang tìm kiếm mức lạm phát khoảng 2% trong trung hạn kết hợp với mục tiêu về toàn dụng lao động. Thay vì bỏ lỡ mục tiêu của mình và phải tăng lãi suất - điều có thể gây ra sự sụt giảm của thị trường và gián đoạn kinh tế, câu chuyện lạm phát tạm thời mà FED vẽ ra mang lại cho họ những lợi thế, ít nhất là đến hiện tại.

Về phía ông Biden, ông cũng muốn một “lạm phát nhất thời”, ông muốn các dự luật chi tiêu được thông qua và không muốn thấy việc tăng lãi suất làm gián đoạn nền kinh tế. Bộ trưởng Tài chính Janet Yellen mà ông bổ nhiệm cũng đã tuyên bố rằng bà tin lạm phát chỉ đại diện cho các yếu tố nhất thời.

Hơn nữa, với việc thị trường chứng khoán đang giao dịch quanh ngưỡng cao nhất mọi thời đại, còn lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm lại đang quanh mức 1.2% thì rõ ràng là không có những dấu hiệu đáng kể cho thấy thị trường đang lo lắng về lạm phát dai dẳng. Trên thực tế, thị trường trái phiếu còn ít tỏ sự lo lắng hơn so với hồi tháng 4, thời điểm mà lợi suất đạt đỉnh trong nhiều tháng.


Tuy nhiên, nhà kinh tế học Larry Summers lại có quan điểm khác. Ông lo ngại về lạm phát và lưu ý rằng trong quá khứ, thị trường đã chậm nhận ra những lo ngại về lạm phát.

Điều gì có thể xảy ra tiếp theo?

Có vẻ như hầu hết các nhà hoạch định chính sách đang kỳ vọng vào một con đường thuận lợi cho lạm phát từ thời điểm hiện tại. Lạm phát sẽ cần phải bắt đầu chậm lại trong vài tháng tới để quan điểm của họ được chứng minh là đúng. Nhưng cần lưu ý rằng ngay cả quan điểm “lạm phát nhất thời” cũng dự kiến rằng nó sẽ ở cùng chúng ta trong phần còn lại của năm 2021 và sang cả năm 2022 bởi theo những dữ liệu mới nhất, lạm phát đang thực sự tăng tốc.

Hiện tại có rất ít dữ liệu hỗ trợ quan điểm lạm phát đang hạ nhiệt/tạo đỉnh, những gì chúng ta đang thấy là giá cả tăng với tốc độ ngày càng nhanh trên nhiều loại hàng hóa và dịch vụ.

Vài tháng tới sẽ rất quan trọng. Ví dụ nếu lãi suất cơ bản thấp từ năm 2020 đang đẩy lạm phát lên, chúng ta có thể bắt đầu nhìn thấy sự giảm tốc của lạm phát vào tháng 8. Và nếu chúng ta không thấy sự sụt giảm trong những tháng tới, rủi ro sẽ ngày càng hiện rõ và đòi hỏi một cách tiếp cận đầu tư khác.

Tóm lại, cả FED và Chính phủ Mỹ đều không muốn lạm phát tăng cao trong những tháng tới, thị trường trái phiếu (thị trường được xem là luôn đúng) cũng không thể hiện sự nghi ngại. Tuy nhiên, số liệu lạm phát trong những tháng tới vẫn cần phải được theo dõi chặt chẽ, bởi nếu có biến, đó sẽ là một cuộc tháo chạy khủng khiếp.