Tất tần tật về bong bóng tài chính - Khi chúng đang quay lại! (Phần 1)

Chủ đề về bong bóng giá tài sản đã được chú ý trở lại thời gian gần đây. Với các đợt tăng giá kỷ lục được thấy ở các cổ phiếu như Tesle hay thậm chí là ở đồng tiền điện tử Bitcoin, chúng ta đang ngày càng nghe nhiều hơn về những lời cảnh báo về sự hình thành của các bong bóng. Trong bài viết này chúng ta sẽ tìm hiểu sâu hơn về hiện tượng đã có từ những buổi đầu khi thị trường tài chính hình thành.

Trước khi đi vào sâu hơn, chúng ta cần định nghĩa lại về bong bóng giá tài sản (hay bong bóng tài chính/ bong bóng đầu cơ), đây là thuật ngữ đề cập đến tình huống trong đó một tài sản nhất định ghi nhận sự bùng nổ về giá trị hoàn toàn do nhu cầu đầu cơ và không được hỗ trợ bởi phân tích cơ bản truyền thống. Hiện tượng bong bóng có thể xảy ra trong bất kỳ tài sản hoặc công cụ nào có thị trường.

Một cái nhìn nhanh về lịch sử

Một trong những bong bóng đầu cơ đầu tiên được ghi nhận là vào năm 1630 ở Hà Lan và được các nhà lịch sử thị trường gọi là “Tulip Mania” (tạm dịch: Cơn cuồng hoa Tu-líp). Về cơ bản những gì đã xảy ra vào thời điểm đó là những bông hoa tulip đã trở nên vô cùng thời thượng, được săn lùng, và khi quan điểm này càng lan rộng, nhu cầu tăng lên đi kèm với sự nhảy vọt về giá.

Chẳng bao lâu, thị trường kỳ hạn đã phát sinh để người mua có thể chốt giá khi giao hoa tulip trong tương lai. Tuy nhiên, sau đó hiện tượng đầu cơ xuất hiện mạnh, giá hoa tulip bùng nổ trong vài tháng khi các nhà giao dịch mua hoa tulip chỉ để bán với giá cao hơn. Vào thời kỳ đỉnh điểm của bong bóng, một số hợp đồng hoa tulip đã được trao đổi tới 10 lần một ngày trước khi thị trường sụp đổ ngay sau đó.

Cách các bong bóng hình thành

Bạn có thể tự hỏi “Cơn cuồng hoa tu-líp” trong quá khứ thì có liên quan gì đến thị trường hiện đại? Về cơ bản, nó đưa ra một ví dụ về cách tất cả bong bóng tài sản hoạt động. Một tài sản cụ thể bắt đầu tăng do các yếu tố cơ bản tốt và nhu cầu ngày càng tăng. Các nhà đầu cơ cảm nhận được cơ hội kiếm tiền và do đó bắt đầu mua với quy mô lớn hơn, rồi sẽ có nhiều nhà đầu cơ tham gia thị trường hơn khi giá tiếp tục tăng lên những mức giá khó tin cho đến khi bong bóng vỡ và giá sụp đổ.

Thông thường, điều này xảy ra khi sự hưng phấn của các nhà đầu cơ cạn kiệt có thể do yếu tố bên ngoài hoặc đơn giản là do các hành động chốt lãi. Và khi giá bắt đầu quay đầu, ngày càng nhiều nhà giao dịch cắt giảm vị thế của họ từ đó làm trầm trọng thêm sự sụt giảm của giá.

Một số bong bóng thị trường gần đây có thể kể đến như:

• Bong bóng dot-com 1995-2000;
• Bong bóng thị trường nhà ở Mỹ 2002-2006;
• Bong bóng hàng hóa 2002-2008;
• Bong bóng tiền điện tử 2016 - 2018;

Đặc điểm của bong bóng tài chính

Vậy các đặc điểm của bong bóng giá tài sản là gì và có cách nào để phát hiện ra chúng?

Câu trả lời đơn giản nhất sẽ là: Nếu thấy biểu đồ của bất kỳ công cụ hoặc tài sản nào cho thấy giá hầu như tăng thẳng đứng, trong một khoảng thời gian nhất định, rất có thể đó là một bong bóng tài sản.


Biểu đồ trên là biểu đồ giá Bitcoin. Có thể thấy rõ hai giai đoạn mà chúng ta định nghĩa là bong bóng. Đầu tiên vào thời điểm cuối 2017 đầu 2018, giá bật tăng thẳng đứng sau đó sụp đổ, đà tăng này đang lặp lại trong những tháng gần đây và nó hoàn toàn có khả năng đảo ngược.

Mình tạm dừng phần đầu tại đây, trong phần tiếp theo chúng ta sẽ nói về:

• Các giai đoạn và cách nhận biết một bong bóng tài chính;
• Cách để giao dịch với các bong bóng tài chính;
• Rủi ro phải đối mặt khi giao dịch với các bong bóng tài chính;

Anh em chú ý đón theo dõi nhé!

Chúc anh em năm Tân Sửu thắng lợi, bình an!