20 Sai Lầm Phổ Biến Của Các Nhà Đầu Tư Tay Mơ Và Cách Tránh Chúng (P1)

[GKFXPrime Official]

Hãy cảnh giác với các mẹo để tìm ra những cổ phiếu “hot” và đừng bỏ qua các quỹ chỉ số. Tìm hiểu thêm về những điều này và những lời khuyên có giá trị khác trong bài viết này.

Các nhà đầu tư tay mơ rất dễ phạm sai lầm bởi sự nhiệt tình thái quá, thiếu kiên nhẫn hoặc thậm chí thiếu kiến thức. Có thể bạn sẽ phải trả giá đắt cho những sai lầm này, do đó bạn cần tránh xa chúng.
Để tăng lợi nhuận của bạn và giảm thiểu tổn thất, điều quan trọng là bạn phải trang bị cho mình chút hiểu biết trước khi bắt đầu đầu tư. Sau khi đọc xong bài viết này, bạn sẽ biết nhiều hơn về những đặc tính mà bạn cần, những kỳ vọng hợp lý bạn nên có và những chiến lược nào sẽ phục vụ bạn tốt nhất. Bạn càng biết nhiều thì bạn đầu tư càng hiệu quả.
Dưới đây là 10 lỗi phổ biến mà những nhà đầu tư tay mơ thường mắc phải và cách tránh xa chúng.

#1. Đầu tư trước khi bạn sẵn sàng

Đầu tiên, không bao giờ đầu tư cho đến khi bạn sẵn sàng về mặt tài chính cũng như tinh thần.
Hãy trả hết các món nợ lãi suất cao trước khi bước chân vào con đường đầu tư. Nếu bạn đang ngập nợ nần và phải trả, 18% tiền lãi hàng năm (không phải là mức lãi suất bất thường) chẳng hạn, bạn cần ít nhất 18% lợi nhuận từ khoản đầu tư vào cổ phiếu chỉ để không trở thành con nợ. Trong dài hạn, lợi nhuận trung bình hàng năm của thị trường chứng khoán đạt gần 10%, chứ không phải 18%. Trong nhiều thời kỳ, mức lợi nhuận còn thấp hơn nhiều.

Xây dựng một quỹ khẩn cấp dự trữ đầy đủ trước khi bạn bắt đầu rót tiền vào thị trường cổ phiếu là một nước đi khôn ngoan. Hãy đặt mục tiêu chuẩn bị sẵn chi phí sinh hoạt cho 6 đến 12 tháng. Nếu không có quỹ khẩn cấp, bạn có thể buộc phải bán cổ phiếu của mình vào thời điểm không mấy thuận lợi – như khi chúng giảm giá tạm thời – chỉ để trang trải chi phí sửa chữa chiếc xe của bạn hoặc thanh toán hóa đơn y tế. Và điều này khiến bạn mất đi lợi nhuận trong tương lai.

#2: Đặt ra những kỳ vọng không thực tế

Làm giàu từ thị trường chứng khoán có thể mất nhiều thời gian và giấc mơ thu lời nhanh chóng của bạn có thể nhanh chóng bị sụp đổ.
Không bao giờ bỏ bất kỳ khoản tiền nào mà bạn cần, ví dụ khoản tiền bạn cần sử dụng trong 5 năm tới, vào thị trường cổ phiếu bởi thị trường đôi khi thay đổi khôn lường và có thể mất vài năm mới có thể phục hồi.
Vì vậy, hãy đặt ra những kỳ vọng hợp lý khi đầu tư vào thị trường chứng khoán. Chẳng hạn, lợi nhuận trung bình hàng năm của thị trường là gần 10%, nhưng một số năm nó có thể tăng lên 25%, thậm chí cao hơn thế, và nó cũng có thể giảm 25% hoặc nhiều hơn. Hãy tin rằng biến động sẽ xảy ra và ít cổ phiếu có lợi nhuận trung bình dài hạn cao hơn 20%.

#3: Tin tưởng sai người hoặc sai nguồn

Nhiều nhà đầu tư chân ướt chân ráo bước chân vào thị trường đặt quá nhiều niềm tin vào các chuyên gia xuất hiện trên các chương trình tài chính hoặc những lời khuyên về các cổ phiếu “hot” của một người bạn hoặc đồng nghiệp của họ. Bất cứ ai cũng có thể giới thiệu cho bạn một mã cổ phiếu nào đó, nhưng bạn hiếm khi thực sự biết được lịch sử đầu tư của người đó. Thậm chí, một nhà đầu tư lão luyện cũng không tránh khỏi việc đưa ra một vài khuyến nghị không mấy giá trị. Các nhà đầu tư cũng có thể bị lừa bởi những kẻ chào mời mua cổ phiếu qua điện thoại (cold caller) – những người làm gián đoạn buổi tối của bạn với lời kêu gọi bạn rót tiền vào một khoản đầu tư độc nhất vô nhị mà bạn nắm chắc phần thắng, có lẽ là một công ty được cho là đang ngấp nghé “cửa tử” hoặc đang ăn nên làm ra. Hãy nhớ rằng, bất cứ điều gì nghe có vẻ “quá tốt”, lại không như vậy trên thực tế.

#4: Thực hiện các khoản đầu tư mà bạn không mấy hiểu biết

Bạn biết rằng Amazon.com đang vận hành một trang web thương mại điện tử khổng lồ mang tên mình. Bạn có thể cũng biết rằng hãng này cũng bán các thiết bị sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo Alexa của mình. Nhưng điều mà bạn có thể không biết là bộ phận phát triển nhanh nhất của nó là dịch vụ điện toán đám mây, hãng đang phát triển dịch vụ phát trực tuyến trò chơi hoặc dự định mở khoảng 3.000 cửa hàng tiện lợi không thu ngân trên toàn nước Mỹ. Nếu bạn đầu tư vào Amazon (hoặc bất kỳ công ty nào), bạn thực sự cần phải biết chính xác cách thức kiếm tiền, lợi thế cạnh tranh và rủi ro của nó là gì, tình hình tài chính của nó lành mạnh ra sao (tỷ lệ tiền mặt so với nợ), và tương lai của nó có thể xán lạn như thế nào.
Một số ngành, như bán lẻ và vận tải, có thể dễ hiểu hơn những ngành khác, như công nghệ sinh học và dịch vụ tài chính.

#5: Trả quá nhiều tiền hoa hồng

Khi bạn bắt đầu thực sự đầu tư, đừng chi quá nhiều tiền hoa hồng khi thực hiện giao dịch – khoản phí mà nhà môi giới của bạn tính trên mỗi lệnh mua hoặc bán của bạn. Hãy đặt ra mục tiêu trả tiền hoa hồng không quá 2% giá trị giao dịch của bạn. Ví dụ: nếu bạn đặt một giao dịch trị giá 1.000 USD, bạn nên chi không quá 20 USD tiền hoa hồng. Ngày nay, nhiều nhà môi giới uy tín tính phí 7 USD trở xuống cho mỗi giao dịch, vì vậy bạn có thể thực hiện các giao dịch tương đối nhỏ và không vượt quá 2% giá trị của chúng.
7 USD là 2% của 350 USD. Tuy nhiên, nếu bạn đặt một lệnh trị giá 100 USD, tiền hoa hồng 7 USD tương ứng với 7% giá trị giao dịch và khoản đầu tư này cần đem lại cho bạn lợi nhuận 7% để bạn có thể hòa vốn.

#6: Giao dịch quá thường xuyên

Khi mới bắt đầu, bạn thường giao dịch quá thường xuyên. Có thể bạn sẽ mua cổ phiếu của một số công ty thú vị, nhưng rồi sau đó bạn lại phát hiện ra vài cái tên thú vị không kém, vì vậy bạn bán một số cổ phiếu bạn mua ban đầu đi để mua vào cổ phiếu của một vài công ty khác. Đây là một cách “tuyệt vời” để tăng phí giao dịch (xem #5). Và nó có thể khiến bạn phải trả nhiều tiền thuế hơn – nếu bán cổ phiếu của mình trong vòng một năm sau khi mua chúng, bạn có thể bị đánh thuế thặng dư vốn ngắn hạn và mức thuế này cao hơn thuế dài hạn.

Nhưng ngoài ra, bạn cần dành thời gian để các khoản đầu tư lớn của mình lớn mạnh, thời gian lý tưởng là nhiều năm. Và nếu bạn cảm thấy mất niềm tin vào các cổ phiếu mình nắm giữ, điều đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn không nghiên cứu đủ nhiều về chúng trước khi mua.
Bạn vẫn chưa cảm thấy thuyết phục ư? Theo một nghiên cứu về các nhà giao dịch thường xuyên từ năm 1992 đến năm 2006, 80% các nhà giao dịch chủ động chịu thua lỗ và “chỉ 1% trong số họ có thể dự đoán được lợi nhuận.”

Nếu giao dịch nhiều lần trong một giờ hoặc một ngày, bạn là một nhà giao dịch trong ngày và trở thành nhà giao dịch trong ngày là một điều vô cùng rủi ro. Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) đã cảnh báo về giao dịch trong ngày như sau: “Hãy sẵn sàng chịu những khoản thua lỗ tài chính nghiêm trọng. Các nhà giao dịch trong ngày thường chịu những thua lỗ tài chính nghiêm trọng trong những tháng đầu tiên khi họ bước chân vào con đường giao dịch và nhiều người trong số họ có lẽ không bao giờ có thể rời khỏi thị trường với tiền lời dắt túi”.

​

#7: Mua cổ phiếu giá rẻ

Cổ phiếu giá rẻ (penny stock) là cổ phiếu được giao dịch với mức giá dưới 5 USD và trên thực tế, có nhiều cổ phiếu được định giá thấp hơn 1 USD nhiều. Nắm trong tay hàng ngàn cổ phiếu chỉ với vài trăm đô la (hoặc ít hơn) là điều có sức hấp dẫn vô cũng lớn với những người chân ướt chân ráo bước vào thị trường. Nhưng nó luôn đi kèm với rủi ro. Cổ phiếu giá rẻ thường được gắn với các công ty chưa được chứng minh năng lực, không có lợi nhuận, và đôi khi hành động mờ ám. Chúng biến động thường xuyên và dễ bị thao túng bởi những kẻ lừa đảo.

Những kẻ lừa đảo mua những cổ phiếu này, thổi phồng chúng trên mạng hoặc trong các thư thông báo để những người khác lao vào mua chúng và đẩy giá lên. Sau đó, những kẻ lừa đảo bán cổ phiếu của mình khiến giá lao dốc và các nhà đầu tư khác ngập trong thua lỗ. Đây là trò làm giá mang tên “đẩy và xả” (pump-and-dump).

Một cổ phiếu có giá chỉ 1 USD không hẳn là một món hời và giá của nó có nhiều khả năng rớt xuống còn 0,5 USD hoặc 0,10 USD hơn là tăng gấp đôi hoặc gấp ba. Trong khi đó, một cổ phiếu trị giá 300 USD lại có thể là một món hời khi giá của nó có thể tăng gấp đôi hoặc gấp ba trong vòng vài năm.

#8: Bỏ quá nhiều trứng vào cùng một giỏ

Nếu bạn rót tiền vào một vài mã cổ phiếu, bạn sẽ có ít khả năng mắc lỗi hơn nếu có sự cố xảy ra. Tất nhiên, chiến lược này cũng có mặt trái của nó. Nếu bạn đổ hết tiền đầu tư của mình vào một cổ phiếu và cổ phiếu đó tăng gấp đôi, giá trị danh mục đầu tư của bạn tăng gấp đôi! Nhưng nếu cổ phiếu đó giảm 40% giá trị, thì toàn bộ danh mục đầu tư của bạn cũng vậy. Không thể đưa ra chính xác số lượng mã cổ phiếu bạn nên nắm giữ trong danh mục đầu tư của mình, nhưng rủi ro cao hơn khi bạn có ít hơn 15 mã cổ phiếu trong danh mục.

Bạn cũng không nhất thiết phải đặt mục tiêu nắm giữ 50 hoặc 100 cổ phiếu, vì khi đó, sự tăng giá của bất kỳ mã cổ phiếu nào cũng sẽ không thể có ảnh hưởng nhiều đến danh mục đầu tư tổng thể của bạn. Và bạn càng sở hữu nhiều mã cổ phiếu, bạn sẽ càng khó kiểm soát chúng. Đối với nhiều người, 10 đến 20 cổ phiếu là một con số hợp lý.

#9: Không đa dạng hóa danh mục đầu tư một cách hợp lý

Không đa dạng hóa danh mục đầu tư một cách hợp lý là một sai lầm đầu tư phổ biến khác, và việc bạn nắm trong tay 20 mã cổ phiếu không hẳn sẽ giúp giải quyết vấn đề này. Nếu 10 trong số đó là các công ty năng lượng và 10 là các công ty sản xuất, thì danh mục đầu tư của bạn chưa thể gọi là đa dạng hóa. Sự lao dốc đột ngột của giá dầu hay khí có thể thay đổi giá trị của một nửa danh mục đầu tư của bạn, như thể một đợt suy thoái kinh tế khiến các nhà sản xuất phải giảm tốc cũng vậy.

Hãy đầu tư vào cổ phiếu của nhiều ngành – và lý tưởng nhất là vào của các quốc gia khác nhau. Hãy tập trung vào các cổ phiếu có trụ sở tại Hoa Kỳ, nhưng cũng nên xem xét bổ sung một số cổ phiếu quốc tế – hoặc cổ phiếu của một số công ty lớn của Hoa Kỳ hoạt động rầm rộ ở nước ngoài.

#10: Mua, bán hoặc nắm giữ cổ phiếu dựa trên cảm xúc

Có quá nhiều nhà đầu tư mới (và nhiều người dày dạn kinh nghiệm) sẽ mua cổ phiếu của các công ty chỉ do sự phấn khích và thậm chí là tham lam của mình, và họ thường không chú ý đủ nhiều đến việc cổ phiếu bị định giá quá thấp hay quá cao. Điều này mang lại rủi ro rất lớn, bởi vì các cổ phiếu được định giá quá cao có nhiều khả năng phải chịu những thất bại lớn hơn so với các cổ phiếu bị định giá thấp.

Nhiều nhà đầu tư cũng sẽ bán cổ phiếu với tâm lý hoảng loạn nếu thị trường chung đi xuống hoặc nếu một hoặc nhiều cổ phiếu của họ rớt giá. Hãy biết rằng thị trường chung và các cổ phiếu sẽ luôn luôn đi lên và đi xuống. Đừng ngạc nhiên khi thị trường xảy ra biến động và hãy chuẩn bị để đối phó với một cuộc suy thoái cứ sau vài năm. Hãy biết rằng thị trường luôn hồi phục sau mỗi đơth suy thoái. (Đây là lý do tại sao bạn không nên sử dụng bất kỳ khoản tiền nào bạn mà bạn sẽ cần trong vòng một vài năm để đầu tư.)

Nếu một mã cổ phiếu giảm giá, hãy tìm hiểu lý do đằng sau nó. Nếu đó là một lý do ngắn hạn, chẳng hạn như hỏa hoạn tại nhà máy hoặc nguyên liệu tăng giá tạm thời, hãy cân nhắc tiếp tục nắm giữ cổ phiếu. Nếu công ty dường như đang phải đối mặt với những thách thức dài hạn, chẳng hạn như xuất hiện một đối thủ cạnh tranh mới và mạnh, xảy ra một vụ bê bối kế toán lớn, hoặc có các quy định bất lợi, hãy xem xét bán nó.
Cố gắng tách cảm xúc ra khỏi đầu tư của bạn và hãy lý trí nhất có thể.

Xem thêm: 20 SAI LẦM PHỔ BIẾN CỦA CÁC NHÀ ĐẦU TƯ TAY MƠ VÀ CÁCH TRÁNH CHÚNG (P2)​

Nguồn: Investo.vn​