Pan
Active Member
- 1,613
- 5,723
Chào mọi người, mình là Pan và mình viết về chủ đề thị trường cryptocurrency. Thời gian trước thì mình chỉ đưa tin về thị trường này và sau một thời gian mình mới nhận thấy TraderViet còn thiếu những kiến thức cơ bản về thị trường cryptocurrency nên bây giờ mình sẽ bắt đầu viết về những kiến thức này.
Có thể thời điểm mình chia sẻ kiến thức cơ bản về thị trường này là chậm hơn nhiều so với mặt bằng chung nhưng mình có cách diễn đạt riêng và mình nghĩ là cách diễn đạt của mình sẽ dễ hiểu hơn đối với những người mới muốn tìm hiểu về thị trường tiền điện tử.
Trong bài viết về kiến thức cơ bản của thị trường cryptocurrency này thì mình sẽ nói về khái niệm cơ bản nhất mà ai cũng phải biết đến khi tìm hiểu về thị trường. Đó chính là công nghệ Blockchain.
Blockchain dịch ra tiếng Việt là chuỗi khối và để hiểu rõ hơn về Blockchain thì mọi người phải lưu ý 2 khái niệm. Đó là Bitcoin và Blockchain. Tại sao phải lưu ý hai khái niệm này, đơn giản đó chính là nhiều người hay bị nhầm lẫn và nghĩ là Bitcoin là Blockchain hoặc là ngược lại. Tuy nhiên, hai khái niệm này khác nhau hoàn toàn. Bitcoin là một đồng tiền điện tử hoạt động trên nền tảng của Blockchain, và Blockchain là một công nghệ giúp những người trong hệ thống có thể chuyển các đồng tiền điện tử cho nhau. Mối quan hệ của Blockchain và Bitcoin giống như cá với nước vậy, cá cần có nước để sống nhưng nước lại không cần có cá để tạo ra giá trị.
Đơn giản thôi, Blockchain giải quyết vấn đề chuyển tiền trên toàn thế giới. Ví dụ, một người A muốn chuyển tiền cho B thì phải thông qua một bên thứ 3. Tuy nhiên, chi phí trả cho bên thứ ba sẽ rất cao và quá trình giao dịch thì lại diễn ra rất lâu, có thể là 3 ngày hoặc hơn.
Đây là lúc Blockchain xuất hiện để giải quyết vấn đề, Blockchain sẽ giúp A chuyển tiền mà không cần phải thông qua bên thứ 3, đồng thời giao dịch được thực hiện nhanh hơn (gần như là ngay lập tức) với mức phí thấp hơn rất nhiều.
Để biết được Blockchain giải quyết vấn đề này như thế nào thì chúng ta sẽ phải biết 3 yếu tố giúp Blockchain làm việc này.
Mình sẽ bắt đầu bằng một ví dụ. Một hệ thống bao gồm 4 người A, B, C, D muốn chuyển tiền cho nhau và trong hệ thống đó tồn tại một nguồn hay ở đây chính là sổ cái, ghi lại tất cả những hoạt động giao dịch diễn ra trên hệ thống. Đầu tiên, A có 10$, thông tin này sẽ được ghi nhận vào sổ cái.
Sau đó, A muốn chuyển cho B 5$ và sổ cái lại tiếp tục ghi nhận giao dịch của A và B. Cũng tương tự khi B chuyển cho C 3$ và C chuyển cho D 1$. Những giao dịch này đều được ghi lại trong sổ cái và nó được liên kết với nhau tạo thành chuỗi (chain).
Hình ảnh mà mọi người nhìn thấy là một mô tả đơn giản nhất về cách sổ cái hoạt động. Có thể hiểu nôm na sổ cái mở (open ledger) là một chuỗi các giao dịch được công khai với mọi người, có nghĩa là tất cả mọi người trong hệ thống này đều có thể thấy tiền được chuyển đi đâu và mỗi người có bao nhiêu tiền. Mọi người cũng đồng thời biết được một giao dịch nào đó có giá trị thực hay không. Ví dụ, A muốn chuyển 15$ cho D và tất cả mọi người lập tức sẽ thấy được rằng đây là một giao dịch không có giá trị bởi vì A hiện chỉ có 5$ mà thôi. Và giao dịch này tất nhiên sẽ không được thêm vào "sổ cái" và đồng thời cũng không phải là một phần của chuỗi (chain) các giao dịch.
Mọi người sẽ thấy được sự mâu thuẫn khi mà mục tiêu của Blockchain hướng đến là một hệ thống chuyển tiền không có sự can thiệp của bên thứ 3, nghĩa là không có một nơi cố định có thể kiểm soát hay lưu trữ các giao dịch. Ở trên, mọi người cũng đã thấy được các giao dịch được ghi vào chỉ một sổ cái, vì vậy, vấn đề phát sinh đó chính là Blockchain phải phân tán sổ cái chính này ra. Phân tán bằng cách nào? Blockchain sẽ tạo ra những bản sao của sổ cái chính và chuyển đến các thành viên trong mạng lưới, hay còn gọi là nút (node). Ví dụ, A và C là hai người giữ bản sao của sổ cái, và bất cứ ai trong hệ thống cũng có thể giữ một bản sao cho riêng mình. Lúc này, sổ cái sẽ bị phân tán và chúng ta không cần sổ cái tập trung ban đầu nữa. Tuy nhiên, từ đây ta lại có thêm một vấn đề mới đó là có quá nhiều bản sao của sổ cái trong hệ thống nên việc cần làm đó là tất cả các bản sao này phải được đồng bộ, để những người trong hệ thống khi nhìn vào bất kỳ bản sao nào cũng có thể thấy được các số liệu giống nhau. Từ đây, chúng ta sẽ tìm hiểu về yếu tố thứ 3 cũng đồng thời là một yếu tố thú vị. Đó là Miner - thợ đào, thợ khai thác.
Chúng ta đã hiểu được khái niệm về sổ cái mở mà mọi người trong hệ thống đều có thể thấy được các giao dịch và sổ cái lại được phân tán đến nhiều nút. Và bây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu cách làm thế nào mà các bản sao của sổ cái này được đồng bộ hóa với nhau. Ví dụ, B muốn chuyển cho D 5$ thì lúc này B sẽ công khai ý định giao dịch của mình lên hệ thống. Lúc này, tất cả mọi người trong hệ thống đều sẽ thấy được B có ý định chuyển cho D 5$. Bởi vì đây là một giao dịch chưa được xác nhận nên nó chưa được thêm vào sổ cái. Vì vậy, để giao dịch này được thêm vào sổ cái thì ta sẽ đi vào một khái niệm mới đó là miner - thợ đào.
Miner là những người giữ những sổ cái phân tán, trong trường hợp này A và C là các miner. Miner sẽ làm gì? Họ sẽ tranh nhau xem ai là người đưa giao dịch chưa được xác nhận này vào sổ cái của họ đầu tiên, bằng cách xác minh giao dịch đó. Người đầu tiên làm được điều đó sẽ nhận được phần thưởng, trong trường hợp này, là Bitcoin.
Làm cách nào để xác minh giao dịch trên? Để làm được điều này, các Miner là A và C sẽ phải làm hai việc. Thứ nhất, phần việc dễ dàng nhất đó chính là tìm và xác định xem giao dịch này có giá trị thực hay không. Như mọi người cũng biết thì đây là một hệ thống mở, công khai nên A và C có thể biết được rằng B có đủ tiền để thực hiện giao dịch này hay không. Điều thứ họ phải làm đó là tìm một chuỗi mã đặc biệt để khi thêm vào sổ cái, giao dịch mới và giao dịch cũ mới có thể liên kết lại với nhau. Mỗi liên kết của các giao dịch giống như một cái ổ khóa và chuỗi mã giống như một chìa khóa vậy, phải tìm đúng chìa khóa để mở liên kết đó ra rồi mới có thể gắn vào chuỗi giao dịch. Để tìm được chuỗi mã này thì miner sẽ phải đầu tư rất nhiều công suất tính toán và thời gian của mình bởi vì việc tìm kiếm này là ngẫu nhiên (giống như xổ số). Miner sẽ phải liên tục đoán các chuỗi mã mới cho đến khi tìm được chuỗi mã thích hợp để cho giao dịch này được thêm vào sổ cái. Người đầu tiên làm được điều này, sẽ nhận được phần thưởng của mình.
Như ví dụ trên thì A và C là các miner giữ sổ cái và C là người đã xác mình được giao dịch từ B -> D. C sẽ thêm giao dịch vào sổ cái của mình và điều C sẽ phải làm tiếp theo đó chính là công khai giải pháp (chuỗi mã) này lên hệ thống. Để cho mọi người thấy đây là giao dịch đã được xác minh và đây là chuỗi mã mà mọi người trên hệ thống có thể sử dụng để thêm giao dịch này vào sổ cái. Vậy những miner khác sẽ làm gì? Ở đây, A là một miner thấy được rằng giao dịch này đã được xác minh và có thể được thêm vào sổ cái, vậy thì lúc này việc tìm kiếm chuỗi mã cho giao dịch này là không cần thiết nữa. A sẽ lập tức thêm giao dịch này vào sổ cái của mình và chờ đợi đến cơ hội tiếp theo khi một giao dịch mới xuất hiện.
Tìm hiểu thêm về đào Bitcoin: Muốn đào Bitcoin thì cần những gì? Cái nhìn sơ lược về việc đào Bitcoin
Qua bài viết này, mình muốn xây dựng một góc nhìn đơn giản về Blockchain đối với những người mới tìm hiểu về thị trường cryptocurrency. Từ đây chúng ta biết được Blockchain và Bitcoin là hai khái niệm khác nhau hoàn toàn. Chúng ta cũng biết được Blockchain giải quyết vấn đề chuyển tiền và có 3 yếu tố giúp Blockchain giải quyết vấn đề đó. Đó là sổ cái mở và công khai, sổ cái mở phân tán đến các nút trong hệ thống và cuối cùng là khái niệm bao quát về Miner.
Hy vọng bài viết giúp ích và nếu có câu hỏi hay ý kiến gì thì hãy bình luận bên dưới để mình tiếp tục viết về những kiến thức cơ bản khác trong những bài tới nhé!
Xem thêm:
Có thể thời điểm mình chia sẻ kiến thức cơ bản về thị trường này là chậm hơn nhiều so với mặt bằng chung nhưng mình có cách diễn đạt riêng và mình nghĩ là cách diễn đạt của mình sẽ dễ hiểu hơn đối với những người mới muốn tìm hiểu về thị trường tiền điện tử.
Trong bài viết về kiến thức cơ bản của thị trường cryptocurrency này thì mình sẽ nói về khái niệm cơ bản nhất mà ai cũng phải biết đến khi tìm hiểu về thị trường. Đó chính là công nghệ Blockchain.
Blockchain hay công nghệ Blockchain là gì?
Blockchain dịch ra tiếng Việt là chuỗi khối và để hiểu rõ hơn về Blockchain thì mọi người phải lưu ý 2 khái niệm. Đó là Bitcoin và Blockchain. Tại sao phải lưu ý hai khái niệm này, đơn giản đó chính là nhiều người hay bị nhầm lẫn và nghĩ là Bitcoin là Blockchain hoặc là ngược lại. Tuy nhiên, hai khái niệm này khác nhau hoàn toàn. Bitcoin là một đồng tiền điện tử hoạt động trên nền tảng của Blockchain, và Blockchain là một công nghệ giúp những người trong hệ thống có thể chuyển các đồng tiền điện tử cho nhau. Mối quan hệ của Blockchain và Bitcoin giống như cá với nước vậy, cá cần có nước để sống nhưng nước lại không cần có cá để tạo ra giá trị.
Vấn đề Blockchain giải quyết là gì?
Đơn giản thôi, Blockchain giải quyết vấn đề chuyển tiền trên toàn thế giới. Ví dụ, một người A muốn chuyển tiền cho B thì phải thông qua một bên thứ 3. Tuy nhiên, chi phí trả cho bên thứ ba sẽ rất cao và quá trình giao dịch thì lại diễn ra rất lâu, có thể là 3 ngày hoặc hơn.
Đây là lúc Blockchain xuất hiện để giải quyết vấn đề, Blockchain sẽ giúp A chuyển tiền mà không cần phải thông qua bên thứ 3, đồng thời giao dịch được thực hiện nhanh hơn (gần như là ngay lập tức) với mức phí thấp hơn rất nhiều.
Làm cách nào Blockchain có thể giải quyết vấn đề chuyển tiền này?
Để biết được Blockchain giải quyết vấn đề này như thế nào thì chúng ta sẽ phải biết 3 yếu tố giúp Blockchain làm việc này.
1. Open Ledger - Sổ cái mở
Mình sẽ bắt đầu bằng một ví dụ. Một hệ thống bao gồm 4 người A, B, C, D muốn chuyển tiền cho nhau và trong hệ thống đó tồn tại một nguồn hay ở đây chính là sổ cái, ghi lại tất cả những hoạt động giao dịch diễn ra trên hệ thống. Đầu tiên, A có 10$, thông tin này sẽ được ghi nhận vào sổ cái.
Sau đó, A muốn chuyển cho B 5$ và sổ cái lại tiếp tục ghi nhận giao dịch của A và B. Cũng tương tự khi B chuyển cho C 3$ và C chuyển cho D 1$. Những giao dịch này đều được ghi lại trong sổ cái và nó được liên kết với nhau tạo thành chuỗi (chain).
Hình ảnh mà mọi người nhìn thấy là một mô tả đơn giản nhất về cách sổ cái hoạt động. Có thể hiểu nôm na sổ cái mở (open ledger) là một chuỗi các giao dịch được công khai với mọi người, có nghĩa là tất cả mọi người trong hệ thống này đều có thể thấy tiền được chuyển đi đâu và mỗi người có bao nhiêu tiền. Mọi người cũng đồng thời biết được một giao dịch nào đó có giá trị thực hay không. Ví dụ, A muốn chuyển 15$ cho D và tất cả mọi người lập tức sẽ thấy được rằng đây là một giao dịch không có giá trị bởi vì A hiện chỉ có 5$ mà thôi. Và giao dịch này tất nhiên sẽ không được thêm vào "sổ cái" và đồng thời cũng không phải là một phần của chuỗi (chain) các giao dịch.
2. Distributed Ledger - Sổ cái phân tán
Mọi người sẽ thấy được sự mâu thuẫn khi mà mục tiêu của Blockchain hướng đến là một hệ thống chuyển tiền không có sự can thiệp của bên thứ 3, nghĩa là không có một nơi cố định có thể kiểm soát hay lưu trữ các giao dịch. Ở trên, mọi người cũng đã thấy được các giao dịch được ghi vào chỉ một sổ cái, vì vậy, vấn đề phát sinh đó chính là Blockchain phải phân tán sổ cái chính này ra. Phân tán bằng cách nào? Blockchain sẽ tạo ra những bản sao của sổ cái chính và chuyển đến các thành viên trong mạng lưới, hay còn gọi là nút (node). Ví dụ, A và C là hai người giữ bản sao của sổ cái, và bất cứ ai trong hệ thống cũng có thể giữ một bản sao cho riêng mình. Lúc này, sổ cái sẽ bị phân tán và chúng ta không cần sổ cái tập trung ban đầu nữa. Tuy nhiên, từ đây ta lại có thêm một vấn đề mới đó là có quá nhiều bản sao của sổ cái trong hệ thống nên việc cần làm đó là tất cả các bản sao này phải được đồng bộ, để những người trong hệ thống khi nhìn vào bất kỳ bản sao nào cũng có thể thấy được các số liệu giống nhau. Từ đây, chúng ta sẽ tìm hiểu về yếu tố thứ 3 cũng đồng thời là một yếu tố thú vị. Đó là Miner - thợ đào, thợ khai thác.
3. Miner - Thợ đào, thợ khai thác
Chúng ta đã hiểu được khái niệm về sổ cái mở mà mọi người trong hệ thống đều có thể thấy được các giao dịch và sổ cái lại được phân tán đến nhiều nút. Và bây giờ chúng ta sẽ tìm hiểu cách làm thế nào mà các bản sao của sổ cái này được đồng bộ hóa với nhau. Ví dụ, B muốn chuyển cho D 5$ thì lúc này B sẽ công khai ý định giao dịch của mình lên hệ thống. Lúc này, tất cả mọi người trong hệ thống đều sẽ thấy được B có ý định chuyển cho D 5$. Bởi vì đây là một giao dịch chưa được xác nhận nên nó chưa được thêm vào sổ cái. Vì vậy, để giao dịch này được thêm vào sổ cái thì ta sẽ đi vào một khái niệm mới đó là miner - thợ đào.
Miner là những người giữ những sổ cái phân tán, trong trường hợp này A và C là các miner. Miner sẽ làm gì? Họ sẽ tranh nhau xem ai là người đưa giao dịch chưa được xác nhận này vào sổ cái của họ đầu tiên, bằng cách xác minh giao dịch đó. Người đầu tiên làm được điều đó sẽ nhận được phần thưởng, trong trường hợp này, là Bitcoin.
Làm cách nào để xác minh giao dịch trên? Để làm được điều này, các Miner là A và C sẽ phải làm hai việc. Thứ nhất, phần việc dễ dàng nhất đó chính là tìm và xác định xem giao dịch này có giá trị thực hay không. Như mọi người cũng biết thì đây là một hệ thống mở, công khai nên A và C có thể biết được rằng B có đủ tiền để thực hiện giao dịch này hay không. Điều thứ họ phải làm đó là tìm một chuỗi mã đặc biệt để khi thêm vào sổ cái, giao dịch mới và giao dịch cũ mới có thể liên kết lại với nhau. Mỗi liên kết của các giao dịch giống như một cái ổ khóa và chuỗi mã giống như một chìa khóa vậy, phải tìm đúng chìa khóa để mở liên kết đó ra rồi mới có thể gắn vào chuỗi giao dịch. Để tìm được chuỗi mã này thì miner sẽ phải đầu tư rất nhiều công suất tính toán và thời gian của mình bởi vì việc tìm kiếm này là ngẫu nhiên (giống như xổ số). Miner sẽ phải liên tục đoán các chuỗi mã mới cho đến khi tìm được chuỗi mã thích hợp để cho giao dịch này được thêm vào sổ cái. Người đầu tiên làm được điều này, sẽ nhận được phần thưởng của mình.
Như ví dụ trên thì A và C là các miner giữ sổ cái và C là người đã xác mình được giao dịch từ B -> D. C sẽ thêm giao dịch vào sổ cái của mình và điều C sẽ phải làm tiếp theo đó chính là công khai giải pháp (chuỗi mã) này lên hệ thống. Để cho mọi người thấy đây là giao dịch đã được xác minh và đây là chuỗi mã mà mọi người trên hệ thống có thể sử dụng để thêm giao dịch này vào sổ cái. Vậy những miner khác sẽ làm gì? Ở đây, A là một miner thấy được rằng giao dịch này đã được xác minh và có thể được thêm vào sổ cái, vậy thì lúc này việc tìm kiếm chuỗi mã cho giao dịch này là không cần thiết nữa. A sẽ lập tức thêm giao dịch này vào sổ cái của mình và chờ đợi đến cơ hội tiếp theo khi một giao dịch mới xuất hiện.
Tìm hiểu thêm về đào Bitcoin: Muốn đào Bitcoin thì cần những gì? Cái nhìn sơ lược về việc đào Bitcoin
Tổng kết
Qua bài viết này, mình muốn xây dựng một góc nhìn đơn giản về Blockchain đối với những người mới tìm hiểu về thị trường cryptocurrency. Từ đây chúng ta biết được Blockchain và Bitcoin là hai khái niệm khác nhau hoàn toàn. Chúng ta cũng biết được Blockchain giải quyết vấn đề chuyển tiền và có 3 yếu tố giúp Blockchain giải quyết vấn đề đó. Đó là sổ cái mở và công khai, sổ cái mở phân tán đến các nút trong hệ thống và cuối cùng là khái niệm bao quát về Miner.
Hy vọng bài viết giúp ích và nếu có câu hỏi hay ý kiến gì thì hãy bình luận bên dưới để mình tiếp tục viết về những kiến thức cơ bản khác trong những bài tới nhé!
Xem thêm:
> Thị trường crypto Nhật Bản lên ngôi khi các Trader rời khỏi Trung Quốc, điều này là tốt hay xấu đây?
Giới thiệu sách Trading hay
Trading In The Zone - Thực hành Kiểm soát Cảm xúc bằng Tâm lý học Hành vi trong Đầu tư và Giao dịch Tài chính
Là quyển sách Top 1 toàn cầu về chủ đề đầu tư/trading, Trading In The Zone giúp thấu hiểu và quản trị cảm xúc cũng như giữ vững kỷ luật khi tham gia thị trường tài chính, nhằm nâng cao trình độ và hiệu quả đầu tư lên mức cao nhất có thể
Bài viết liên quan
