[Lớp học cryptocurrency] Bài 8: Đào Bitcoin là gì? Làm sao để đào được Bitcoin?

[Nhật Hoài]

Trong các hệ thống tiền tệ cổ điển, Chính phủ có thể in thêm tiền khi họ cần. Nhưng trong mạng lưới của Bitcoin, tiền không được in, mà được “đào”. Các máy tính trên khắp thế giới luôn phải cạnh tranh nhau để đào được Bitcoin.

Đào Bitcoin diễn ra như thế nào?

Trong bài viết trước, bạn đã biết người ta gửi và nhận Bitcoin qua mạng lưới liên tục không ngừng, và bắt buộc phải có một cách để ghi lại những giao dịch này. Mạng lưới Bitcoin giải quyết vấn đề này bằng cách thu thập tất cả giao dịch trong một khoảng thời gian nhất định lại thành một danh sách, gọi là một block. Nhiệm vụ của các máy đào là phải xác nhận các block giao dịch này, và ghi lại trên một cuốn sổ cái chung, đó là Blockchain.

Quy trình mã hoá

Nhờ vào Blockchain, chúng ta có thể khám phá bất kỳ giao dịch Bitcoin nào giữa bất kỳ các địa chỉ khác nhau, tại bất kỳ thời điểm nào trên mạng lưới. Mỗi khi một block thông tin mới được tạo ra, nó sẽ được thêm vào Blockchain, kéo dài danh sách đằng đẵng những block giao dịch được tạo ra trước đó.

Cuốn sổ cái này được vận hành hoàn toàn tự động bằng kỹ thuật số, nhưng làm sao chắc là nó đáng tin? Làm sao chúng ta chắc rằng blockchain luôn an toàn khỏi mối nguy hacker rình rập? Đây là lúc các máy đào phát huy tác dụng thực sự.

Sau khi một block được tạo ra, các máy đào sẽ “lấy” thông tin trong nó ra, áp dụng một công thức vào thông tin đó, biến nó thành một thứ hoàn toàn khác. “Thứ hoàn toàn khác” gọi là hash, ngắn hơn khối thông tin ban đầu, chỉ bao gồm một dãy ký tự và số ngẫu nhiên và được lưu trữ cùng với block. Quy trình này gọi là mã hoá.

Hash có vài đặc điểm khá thú vị. Rất dễ để tạo ra một hash từ các khối dữ liệu như block, nhưng gần như không thể giải mã được thông tin từ một hash. Và mỗi hash là đặc biệt và hoàn toàn khác nhau, chỉ cần đổi 1 ký tự trong một block bitcoin, cái hash của nó sẽ thay đổi.

Các máy đào không chỉ sử dụng thông tin giao dịch trong block để tạo ra hash mà còn các mẩu dữ liệu khác. Một trong số đó là hash của block vừa trước được lưu trữ trong Blockchain. Do đó các hash trên Blockchain liên kết với nhau như các mắt xích, bạn không thể fake được chúng vì nếu một block bị fake, mắt xích sẽ không còn liên kết như trước và ai cũng sẽ nhận ra. Đơn giản chỉ cần chạy tính năng hash của block, ta sẽ thấy rằng hash được tạo ra không khớp với hash trước đó trong chuỗi. Tương tự khi fake một block cũng sẽ làm cho hash của block tiếp theo bị sai đi.

Cạnh tranh để đào được coin

Các máy đào luôn cạnh tranh nhau để thực hiện quá trình mã hoá nói trên. Mỗi khi một máy tạo ra thành công một hash, nó sẽ nhận được 25 Bitcoin, Blockchain được cập nhật, và mọi người trên mạng lưới sẽ biết về giao dịch đó. Đó là động lực để việc đào Bitcoin và các giao dịch được tiếp tục.

Vấn đề ở đây là rất dễ dàng để tạo ra một hash từ một khối dữ liệu như block. Các máy tính rất giỏi làm việc này vì chúng ngày một thông minh hơn. Mạng lưới Bitcoin phải làm cho việc mã hoá các block khó hơn, nếu không thì người ta sẽ mã hoá hàng trăm block mỗi giây, và tất cả 21 triệu Bitcoin sẽ được đào trong vài phút. Mạng lưới thực hiện việc này bằng cách đưa ra một quy tắc gọi là Proof of Work. Bạn sẽ biết kỹ hơn về quy tắc này trong các bài viết sau.

Xem thêm:

>> [Lớp học cryptocurrency] Bài 7: Giao dịch mua bán Bitcoin được thực hiện như thế nào?