Những bài học từ sinh nhật lần thứ 20 của đồng Euro

[Bianas]

Đồng Euro đã có cái sinh nhật lần thứ 20, nó cũng đã trải qua một cuộc đại khủng hoảng, vậy hãy cùng nhìn lại những cái được và mất của đồng tiền này và liệu tương lai có sáng sủa cho nó hay không nhé!
-----

Bài học đầu tiên: hiệu suất của các quốc gia eurozone riêng lẻ không thể dự báo trước

Vào tháng 1 năm 1999 “giai đoạn 3” của liên minh kinh tế chính trị được bắt đầu với việc cố định tỷ giá hối đoái của 11 quốc gia thành viên, các quyền điều tiết chính sách tiền tệ cũng được chuyển về Ngân hàng Trung Ương Châu Âu.

Thời điểm đó, Đức đang gặp vấn đề về với việc thâm hụt tài khoản vãng lại, đa phần các nhà quan sát cho rằng việc việc cố định tỷ giá sẽ đặt ra một thách thức nghiêm trọng đối với khả năng cạnh tranh của ngành công nghiệp Đức. Tuy nhiên, sau 20 năm, lạm phát của Đức thấp hơn và họ vẫn duy trì thặng dư tài khoản vãng lai lớn, đây là bằng chứng cho thấy ngành công nghiệp Đức rất cạnh tranh. Tức là hiệu suất của các quốc gia eurozone riêng lẻ không thể dự báo trước. Điều này cũng cho một gợi ý rằng: ưu thế hiện tại của Đức cũng không có được sự đảm bảo trong 20 năm tới.

Mối quan tâm chính trong những năm 1970 và 1980 là lạm phát cao và biến động, thường được thúc đẩy bởi tăng trưởng tiền lương hai chữ số. Các cuộc khủng hoảng tài chính hầu như luôn liên quan đến các đợt lạm phát, nhưng đã bị giới hạn về phạm vi bởi vì thị trường tài chính nhỏ hơn và không liên kết chặt chẽ với nhau.

Với việc tạo ra eurozone, mọi thứ đã thay đổi. Áp lực tiền lương giảm ở các nước phát triển. Hoạt động thị trường tài chính, đặc biệt là hoạt động xuyên biên giới trong khu vực đồng euro đã tăng trưởng theo cấp số nhân sau khi bị kìm nén trong nhiều thập kỷ. Ví dụ các tài sản xuyên biên giới của các quốc gia thành viên chủ yếu dưới dạng ngân hàng và tín dụng đã tăng từ khoảng 100% GDP vào cuối những năm 1990 lên 400% vào năm 2008.

Bài học 2: Sự linh hoạt

Sau đó, cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu nổ ra cách đây một thập kỷ, khiến châu Âu mất cảnh giác. Cuộc khủng hoảng giảm phát đầu tiên kể từ những năm 1930 diễn biến đặc biệt mạnh ở châu Âu bởi hàng núi nợ đã được tích lũy trong mười năm trước.

Tất nhiên, khu vực đồng euro không là “kẻ” duy nhất bất ngờ với cuộc khủng hoảng tài chính có xuất phát điểm ở Mỹ này. Nhưng Hoa Kỳ, với hệ thống tài chính (và chính trị) thống nhất, đã vượt qua cuộc khủng hoảng tương đối nhanh chóng, trong khi khu vực đồng euro lại rất chậm chạm và vất vả trong việc thoát khỏi nó.

May mắn thay, ECB đã chứng minh sự linh hoạt của họ. Lãnh đạo ECB nhận thấy sự cần thiết phải chuyển trọng tâm từ chống lạm phát (mục tiêu ban đầu của ECB) sang kiềm chế giảm phát.

Bài học thứ 3: Tính hiệu quả ít được nhìn nhận bởi báo giới, nhưng với người dân thì khác

Trên thực tế, hiệu suất kinh tế của khu vực EU không tệ như dòng tiêu đề ảm đạm trên các mặt báo. Cụ thể, tăng trưởng GDP bình quân đầu người đã chậm lại trong 20 năm qua nhưng không nhiều hơn ở Mỹ và các quốc gia phát triển khác.

Hơn nữa, thị trường lao động châu Âu đã có những cải thiện mà không được báo cáo đầy đủ, với tỷ lệ tham gia lực lượng lao động tăng lên hàng năm ngay cả trong cuộc khủng hoảng. Ngày nay, tỷ lệ dân số trưởng thành hoạt động kinh tế tại khu vực đồng euro cao hơn ở Mỹ. Việc làm đã đạt mức cao kỷ lục, và tỷ lệ thất nghiệp mặc dù vẫn còn cao ở một số nước phía Nam vẫn đang liên tục giảm.

Những thực tế này ngụ ý rằng ngay cả khi đồng Euro không được đặc biệt yêu thích thì nó vẫn được công nhận rộng rãi là một yếu tố không thể thiếu của hội nhập. Theo cuộc thăm dò Eurobarometer mới nhất, sự hỗ trợ cho đồng euro đang ở mức cao nhất mọi thời đại là 74%, trong khi chưa đến 20% dân số eurozone phản đối. Ngay cả Ý, với những bất ổn gần đây con số này vẫn lần lượt là 68% so với 18%. Tóm lại, mặc dù có nhiều điểm không hoàn hảo, đồng tiền chung đã thực hiện tốt nhiệm vụ của nó và đang có rất ít sự đồng tình cho việc xóa bỏ đồng tiền này.

Nhưng có lẽ bài học quan trọng nhất nằm ở nơi khác. 20 năm đầu tiên của đồng euro đã diễn ra rất khác so với dự kiến, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nhận ra rằng tương lai có thể sẽ rất khác với quá khứ. Do đó, chỉ có sự linh hoạt và sẵn sàng vượt qua những thách thức mới đảm bảo đồng tiền chung tiếp tục thành công.

Nguồn Project-syndicate​