- 7,294
- 32,445
Xin chào cả nhà!
Trader chúng là con người cả thôi. Mà một khi đã là con người, chúng ta lại bị ảnh hưởng bởi những thiên kiến nhận thức. Mặc dù việc có một thiên kiến nhận thức không thể làm nguy hại đến tính mạng của chúng ta, nhưng nó có thể là một trở ngại cho mục tiêu thành công trong giao dịch của bạn.
Tin buồn là bạn sẽ không bao giờ có thể hoàn toàn vượt qua những thiên kiến nhận thức của mình, một khi bạn vẫn còn là con người. Nhưng tin vui là một khi bạn nhận thức được những thiên kiến nhận thức của mình, bạn vẫn có thể giảm hiệu ứng của chúng xuống và nâng cơ hội trở thành một trader thành công của mình cao lên.
Nếu nghiên cứu kỹ về chủ đề này, bạn sẽ thấy hàng tá thiên kiến xung quanh mình. Nhưng ở đây, mình chỉ nêu ra cho các bạn 5 thiên kiến nhận thức mà trader giao dịch theo phân tích kỹ thuật nào cũng có thể gặp phải thôi nhé!
"Cái mỏ neo" ở đây chính là mẩu thông tin đầu tiên được cung cấp. Thiên kiến nhận thức này đề cập đến việc đưa ra quá nhiều sức nặng cho cái mỏ neo khi chúng ta đưa ra quyết định.
Là một trader sử dụng phân tích kỹ thuật, ai sẽ là người cung cấp cho chúng ta nhiều thông tin nhất?
Tất nhiên rồi... đó chính là thị trường. Thị trường sẽ luôn tục cung cấp cho chúng ta những thông tin mới. Mỗi biến động giá lại đại diện cho một luồng thông tin mới. Do vậy, chúng ta cần phải phân tích dữ liệu mới, nhưng chẳng phải chúng ta cứ mãi neo vào những mẩu thông tin đầu tiên sao?
Ví dụ, một phiên giao dịch bắt đầu với lực tăng rất mạnh, do vậy bạn đã bị thuyết phục rằng phiên này sẽ là một phiên của "bò". (Về cơ bản, bạn đã neo vào các thông tin thoáng qua từ "lực đẩy tăng mạnh").
Mặc dù thị trường có dấu hiệu kiệt sức rõ ràng, bạn vẫn cho rằng đó là xu hướng tăng.
Khi phiên kết thúc, bạn nhận ra rằng bạn đã dành cả ngày (và vốn giao dịch của mình) để chiến đấu với thị trường bởi vì bị ám ảnh bởi lực đẩy tăng đầu tiên.
Bài học ở đây là trader đừng cố chấp và cứng đầu, mà hãy cố gắng nhận ra những thông điệp mà thị trường đang muốn gửi đến bạn.
Mặc dù phân tích kỹ thuật đòi hỏi chúng ta phải gắn kết với các thông tin trong quá khứ, nhưng các bạn cũng đừng quên quan sát mới liên tục để theo kịp dòng chảy thi trường! Để giữ được sự cân bằng cần thiết, các bạn hãy cứ phân tích các dữ liệu lịch sử, nhưng đừng giữ một kết luận chắc nịch nhé!
Theo tự nhiên, bộ não của chúng ta quan tâm nhiều hơn đến những trải nghiệm gần đây.
Trên thị trường, thiên hướng nhận thức này có thể biểu hiện ở việc học quá mức từ những thua lỗ gần đây. Chùn ta vẫn bị ảnh hưởng nhiều bởi những mất mát gần đây, do đó, khi cố gắng cải thiện kết quả giao dịch của mình, chúng ta vẫn tránh thực hiện những giao dịch gợi nhớ về những thua lỗ đó.
Chẳng hạn, bạn đã mất tiền trong 3 giao dịch pullback gần đây trong một xu hướng mạnh. Do vậy, bạn kết luận rằng việc giao dịch pullback trong một xu hướng mạnh sẽ là một chiến lược thua lỗ. Sau đó, bạn sẽ đổi sang giao dịch phá vỡ từ vùng giá đi ngang.
Do những trải nghiệm gần đây mà bạn đã bỏ qua hầu hết lợi nhuận đến từ các giao dịch pullback. Bằng cách chuyển sang giao dịch phá vỡ từ vùng giá đi ngang, bạn có thể từ bỏ một lợi thế có giá trị trong phong cách giao dịch của mình.
Đừng học hỏi từ những trải nghiệm gần đây, mà hãy học hỏi từ kết quả giao dịch của bạn trong một thời gian dài hơn.
Đánh giá lại các giao dich và học hỏi từ chúng là rất quan trọng. Tuy nhiên, trong thực tế, chúng ta không nên kiểm tra chúng và rút ra kết luận quá thường xuyên. Chúng ta nên đảm bảo có một mẫu giao dịch lớn hơn trong một khoảng thời gian dài hơn trước khi đi đến kết luận cuối cùng.
Có phải chúng ta vẫn không thích những thông tin mâu thuẫn với suy nghĩ của mình? Có phải chúng ta chỉ thích những gì mình suy nghĩ được XÁC NHẬN là đúng?
Thiên hướng nhận thức này chỉ ngấm ngầm vào bộ não và sẽ khiến chúng ta trở nên tự tin hơn với những thông tin được xác nhận. Kết quả là, chúng ta sẽ trở nên ít nhận thức hơn về thực tế rằng chúng ta đã bị ảnh hưởng bởi thiên hướng XÁC NHẬN. Thiên hướng này sẽ dẫn đến một vòng luẩn quẩn rồi kết thúc bằng sự tự lừa dối mình.
Bạn nghĩ rằng thị trường đang ủng hộ cho một vị thế "long" và bạn muốn đặt lệnh mua.
Một nến tăng mới xuất hiện trên biểu đồ. Vâng, triển vọng tăng giá của tôi là đúng (nhưng thực ra tôi không nhận thấy rằng nến tăng đó đang có một vùng giá đi ngang nhỏ).
Một nến giảm mới xuất hiện. Giời ơi, nến này còn thiếu đà giá. Thị trường vẫn đang tăng (nhưng thực ra tôi không nhận thấy rằng mặc dù nó có vùng đi ngang nhỏ, nhưng vẫn rộng hơn nến giảm trước đó).
Thêm 1 một nến giảm nữa, cố gắng tấn công vào mức hỗ trợ. Mức hỗ trợ được giữ vững. Xác nhận tăng giá. Mua!! (nhưng thực ra tôi không nhận thấy rằng nến này đóng ở dưới mức hỗ trợ với động lượng rõ ràng).
Bởi vì chúng ta cứ mãi tìm kiếm xác nhận nên chúng ta sẽ đánh mất những gì mà thị trường đang cố gắng cho chúng ta thấy.
Khi bạn nghĩ rằng mọi thứ đang xác nhận quan điểm thị trường của bạn, hãy suy nghĩ lại.
Trên thực tế, hãy tìm kiếm lý do chống lại giao dịch của mình.
Khi nghi ngờ, hãy tự hỏi chính mình rằng hành động giá và biến động thị trường nào có thể phủ nhận quan điểm của bạn? Nếu bạn không thể trả lời câu hỏi này, bạn sẽ bị ảnh hưởng bởi thiên kiến XÁC NHẬN.
Sau khi mua một cái gì đó, chúng ta sẽ có xu hướng hợp lý hóa và chứng minh rằng hành vi mua hàng của chúng ta là đúng.
Thiên kiến nhận thức này đặc biệt rõ rệt khi chúng ta mua món đồ đắt tiền. Lý do là vì chúng ta có xu hướng dành một lượng thời gian và công sức đáng kể để nghiên cứu trước khi quyết định mua các mặt hàng có giá trị lớn. Do đó, chúng ta không muốn phải thừa nhận rằng chúng ta vừa mua phải hàng rởm.
Hành vi mua hàng phổ biến nhất của một trader đó là bước vào một vị thế trên thị trường.
Bạn kiên nhẫn chờ đợi và chăm chú quan sát. Bạn chần chừ tham gia vào các giao dịch "xém" tối ưu và chờ đợi một giao dịch hoàn hảo của riêng mình.
Khi giao dịch ấy xuất hiện, bạn chiếm lấy nó ngay không cần một chút do dự. Bạn đã thể hiện những tiêu chuẩn của một trader đúng chuẩn: Kiên nhẫn, quan sát, sáng suốt và quyết đoán.
Nhưng sau khi vào vị thế mua, bạn đã để thiên kiến HỢP LÝ HÓA HÀNH VI SAU MUA lẻn vào trong tâm trí của mình.
Bạn đã nỗ lực không ít để tìm thấy kèo thơm này. Do đó, bạn không thể chấp nhận được nếu đó lại là một giao dịch thua lỗ được. Cứ thế, bạn tự hợp lý hóa mọi thứ rằng đó vẫn là một giao dịch tốt bất kể những dấu hiệu cảnh báo từ thị trường. Kết quả là, bạn đã từ bỏ cơ hội để kịp thoát ra khỏi vị thế thua lỗ với một khoản lãi nhỏ. Thị trường lao dốc và một khoản lãi nhỏ đã trở thành một khoản lỗ đáng kể.
Đừng cố gắng hợp lý hóa giao dịch của bạn khi bạn vẫn còn ở trong giao dịch đó. Lẽ ra bạn nên chứng minh sự hợp lý của nó trước khi vào lệnh mới phải!
Chúng ta vẫn hãy làm một điều gì đó khi thấy mọi người khác đều làm chúng, ngay cả khi bạn còn không có lý do chính đáng nào để làm cả.
Bạn đã nghe tất cả mọi người nói rằng thị trường bò sẽ sớm dừng lại. Các tin tức, chuyên gia và các diễn đàn đều bùng nổ với sự tiêu cực.
Bạn nhìn vào biểu đồ của mình với các công cụ phân tích kỹ thuật nhưng vẫn không thấy dấu hiệu giảm giá nào. Bạn nhìn vào nhiều biểu đồ hơn và trớ trêu thay, bạn lại tìm thấy dấu hiệu của thị trường bò?
Nhưng chỉ vì mọi người đều khăng khăng cho rằng thị trường tăng sẽ chấm dứt, nên bạn đã bán tất cả các vị thế của mình.
Thị trường có tăng hay giảm thì nó vẫn là nó, duy chỉ có bạn là bị khuất phục trước thiên kiến THEO PHONG TRÀO vì đã đi theo đám đông thay vì đi theo phân tích của chính mình!
Các trader đỉnh nhất thường rất cô đơn, vì họ chỉ lắng nghe theo mỗi phân tích của chính họ và bỏ ngoài tai tiếng nói của số đông.
Bạn có thể nghĩ rằng để tránh mắc phải thiên kiến THEO PHONG TRÀO, bạn phải áp dụng một tư duy đối lập và luôn đi ngược lại số đông. Nhưng đó không phải là cách giải quyết!
Đám đông có thể đúng, hoặc có thể sai. Nhưng có lẽ bạn đã sai khi bạn nghĩ rằng điều gì đó là đúng chỉ vì dường như ai cũng cho rằng như vậy.
Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà
Trader chúng là con người cả thôi. Mà một khi đã là con người, chúng ta lại bị ảnh hưởng bởi những thiên kiến nhận thức. Mặc dù việc có một thiên kiến nhận thức không thể làm nguy hại đến tính mạng của chúng ta, nhưng nó có thể là một trở ngại cho mục tiêu thành công trong giao dịch của bạn.
Tin buồn là bạn sẽ không bao giờ có thể hoàn toàn vượt qua những thiên kiến nhận thức của mình, một khi bạn vẫn còn là con người. Nhưng tin vui là một khi bạn nhận thức được những thiên kiến nhận thức của mình, bạn vẫn có thể giảm hiệu ứng của chúng xuống và nâng cơ hội trở thành một trader thành công của mình cao lên.
Nếu nghiên cứu kỹ về chủ đề này, bạn sẽ thấy hàng tá thiên kiến xung quanh mình. Nhưng ở đây, mình chỉ nêu ra cho các bạn 5 thiên kiến nhận thức mà trader giao dịch theo phân tích kỹ thuật nào cũng có thể gặp phải thôi nhé!
1. Thiên kiến CÁI MỎ NEO
Thiên kiến CÁI MỎ NEO là gì?
"Cái mỏ neo" ở đây chính là mẩu thông tin đầu tiên được cung cấp. Thiên kiến nhận thức này đề cập đến việc đưa ra quá nhiều sức nặng cho cái mỏ neo khi chúng ta đưa ra quyết định.
Là một trader sử dụng phân tích kỹ thuật, ai sẽ là người cung cấp cho chúng ta nhiều thông tin nhất?
Tất nhiên rồi... đó chính là thị trường. Thị trường sẽ luôn tục cung cấp cho chúng ta những thông tin mới. Mỗi biến động giá lại đại diện cho một luồng thông tin mới. Do vậy, chúng ta cần phải phân tích dữ liệu mới, nhưng chẳng phải chúng ta cứ mãi neo vào những mẩu thông tin đầu tiên sao?
Ví dụ về thiên kiến CÁI MỎ NEO của trader
Ví dụ, một phiên giao dịch bắt đầu với lực tăng rất mạnh, do vậy bạn đã bị thuyết phục rằng phiên này sẽ là một phiên của "bò". (Về cơ bản, bạn đã neo vào các thông tin thoáng qua từ "lực đẩy tăng mạnh").
Mặc dù thị trường có dấu hiệu kiệt sức rõ ràng, bạn vẫn cho rằng đó là xu hướng tăng.
Khi phiên kết thúc, bạn nhận ra rằng bạn đã dành cả ngày (và vốn giao dịch của mình) để chiến đấu với thị trường bởi vì bị ám ảnh bởi lực đẩy tăng đầu tiên.
Học và hành từ thiên kiến CÁI MỎ NEO
Bài học ở đây là trader đừng cố chấp và cứng đầu, mà hãy cố gắng nhận ra những thông điệp mà thị trường đang muốn gửi đến bạn.
Mặc dù phân tích kỹ thuật đòi hỏi chúng ta phải gắn kết với các thông tin trong quá khứ, nhưng các bạn cũng đừng quên quan sát mới liên tục để theo kịp dòng chảy thi trường! Để giữ được sự cân bằng cần thiết, các bạn hãy cứ phân tích các dữ liệu lịch sử, nhưng đừng giữ một kết luận chắc nịch nhé!
2. Thiên kiến LIÊN HỆ GẦN ĐÂY
Thiên kiến LIÊN HỆ GẦN ĐÂY là gì?
Theo tự nhiên, bộ não của chúng ta quan tâm nhiều hơn đến những trải nghiệm gần đây.
Ví dụ về thiên kiến LIÊN HỆ GẦN ĐÂY của trader
Trên thị trường, thiên hướng nhận thức này có thể biểu hiện ở việc học quá mức từ những thua lỗ gần đây. Chùn ta vẫn bị ảnh hưởng nhiều bởi những mất mát gần đây, do đó, khi cố gắng cải thiện kết quả giao dịch của mình, chúng ta vẫn tránh thực hiện những giao dịch gợi nhớ về những thua lỗ đó.
Chẳng hạn, bạn đã mất tiền trong 3 giao dịch pullback gần đây trong một xu hướng mạnh. Do vậy, bạn kết luận rằng việc giao dịch pullback trong một xu hướng mạnh sẽ là một chiến lược thua lỗ. Sau đó, bạn sẽ đổi sang giao dịch phá vỡ từ vùng giá đi ngang.
Do những trải nghiệm gần đây mà bạn đã bỏ qua hầu hết lợi nhuận đến từ các giao dịch pullback. Bằng cách chuyển sang giao dịch phá vỡ từ vùng giá đi ngang, bạn có thể từ bỏ một lợi thế có giá trị trong phong cách giao dịch của mình.
Học và hành từ thiên kiến LIÊN HỆ GẦN ĐÂY
Đừng học hỏi từ những trải nghiệm gần đây, mà hãy học hỏi từ kết quả giao dịch của bạn trong một thời gian dài hơn.
Đánh giá lại các giao dich và học hỏi từ chúng là rất quan trọng. Tuy nhiên, trong thực tế, chúng ta không nên kiểm tra chúng và rút ra kết luận quá thường xuyên. Chúng ta nên đảm bảo có một mẫu giao dịch lớn hơn trong một khoảng thời gian dài hơn trước khi đi đến kết luận cuối cùng.
3. Thiên kiến XÁC NHẬN
Thiên kiến XÁC NHẬN là gì?
Có phải chúng ta vẫn không thích những thông tin mâu thuẫn với suy nghĩ của mình? Có phải chúng ta chỉ thích những gì mình suy nghĩ được XÁC NHẬN là đúng?
Thiên hướng nhận thức này chỉ ngấm ngầm vào bộ não và sẽ khiến chúng ta trở nên tự tin hơn với những thông tin được xác nhận. Kết quả là, chúng ta sẽ trở nên ít nhận thức hơn về thực tế rằng chúng ta đã bị ảnh hưởng bởi thiên hướng XÁC NHẬN. Thiên hướng này sẽ dẫn đến một vòng luẩn quẩn rồi kết thúc bằng sự tự lừa dối mình.
Ví dụ về thiên kiến XÁC NHẬN của trader
Bạn nghĩ rằng thị trường đang ủng hộ cho một vị thế "long" và bạn muốn đặt lệnh mua.
Một nến tăng mới xuất hiện trên biểu đồ. Vâng, triển vọng tăng giá của tôi là đúng (nhưng thực ra tôi không nhận thấy rằng nến tăng đó đang có một vùng giá đi ngang nhỏ).
Một nến giảm mới xuất hiện. Giời ơi, nến này còn thiếu đà giá. Thị trường vẫn đang tăng (nhưng thực ra tôi không nhận thấy rằng mặc dù nó có vùng đi ngang nhỏ, nhưng vẫn rộng hơn nến giảm trước đó).
Thêm 1 một nến giảm nữa, cố gắng tấn công vào mức hỗ trợ. Mức hỗ trợ được giữ vững. Xác nhận tăng giá. Mua!! (nhưng thực ra tôi không nhận thấy rằng nến này đóng ở dưới mức hỗ trợ với động lượng rõ ràng).
Bởi vì chúng ta cứ mãi tìm kiếm xác nhận nên chúng ta sẽ đánh mất những gì mà thị trường đang cố gắng cho chúng ta thấy.
Học và hành từ thiên kiến XÁC NHẬN
Khi bạn nghĩ rằng mọi thứ đang xác nhận quan điểm thị trường của bạn, hãy suy nghĩ lại.
Trên thực tế, hãy tìm kiếm lý do chống lại giao dịch của mình.
Khi nghi ngờ, hãy tự hỏi chính mình rằng hành động giá và biến động thị trường nào có thể phủ nhận quan điểm của bạn? Nếu bạn không thể trả lời câu hỏi này, bạn sẽ bị ảnh hưởng bởi thiên kiến XÁC NHẬN.
4. Thiên kiến HỢP LÝ HÓA HÀNH VI SAU KHI MUA
Thiên kiến HỢP LÝ HÓA HÀNH VI SAU KHI MUA
Sau khi mua một cái gì đó, chúng ta sẽ có xu hướng hợp lý hóa và chứng minh rằng hành vi mua hàng của chúng ta là đúng.
Thiên kiến nhận thức này đặc biệt rõ rệt khi chúng ta mua món đồ đắt tiền. Lý do là vì chúng ta có xu hướng dành một lượng thời gian và công sức đáng kể để nghiên cứu trước khi quyết định mua các mặt hàng có giá trị lớn. Do đó, chúng ta không muốn phải thừa nhận rằng chúng ta vừa mua phải hàng rởm.
Hành vi mua hàng phổ biến nhất của một trader đó là bước vào một vị thế trên thị trường.
Ví dụ về thiên kiến HỢP LÝ HÓA HÀNH VI SAU MUA của trader
Bạn kiên nhẫn chờ đợi và chăm chú quan sát. Bạn chần chừ tham gia vào các giao dịch "xém" tối ưu và chờ đợi một giao dịch hoàn hảo của riêng mình.
Khi giao dịch ấy xuất hiện, bạn chiếm lấy nó ngay không cần một chút do dự. Bạn đã thể hiện những tiêu chuẩn của một trader đúng chuẩn: Kiên nhẫn, quan sát, sáng suốt và quyết đoán.
Nhưng sau khi vào vị thế mua, bạn đã để thiên kiến HỢP LÝ HÓA HÀNH VI SAU MUA lẻn vào trong tâm trí của mình.
Bạn đã nỗ lực không ít để tìm thấy kèo thơm này. Do đó, bạn không thể chấp nhận được nếu đó lại là một giao dịch thua lỗ được. Cứ thế, bạn tự hợp lý hóa mọi thứ rằng đó vẫn là một giao dịch tốt bất kể những dấu hiệu cảnh báo từ thị trường. Kết quả là, bạn đã từ bỏ cơ hội để kịp thoát ra khỏi vị thế thua lỗ với một khoản lãi nhỏ. Thị trường lao dốc và một khoản lãi nhỏ đã trở thành một khoản lỗ đáng kể.
Học và hành từ thiên kiến HỢP LÝ HÓA HÀNH VI SAU MUA
Đừng cố gắng hợp lý hóa giao dịch của bạn khi bạn vẫn còn ở trong giao dịch đó. Lẽ ra bạn nên chứng minh sự hợp lý của nó trước khi vào lệnh mới phải!
5. Thiên kiến THEO PHONG TRÀO
Thiên kiến THEO PHONG TRÀO là gì?
Chúng ta vẫn hãy làm một điều gì đó khi thấy mọi người khác đều làm chúng, ngay cả khi bạn còn không có lý do chính đáng nào để làm cả.
Ví dụ về thiên kiến THEO PHONG TRÀO của trader
Bạn đã nghe tất cả mọi người nói rằng thị trường bò sẽ sớm dừng lại. Các tin tức, chuyên gia và các diễn đàn đều bùng nổ với sự tiêu cực.
Bạn nhìn vào biểu đồ của mình với các công cụ phân tích kỹ thuật nhưng vẫn không thấy dấu hiệu giảm giá nào. Bạn nhìn vào nhiều biểu đồ hơn và trớ trêu thay, bạn lại tìm thấy dấu hiệu của thị trường bò?
Nhưng chỉ vì mọi người đều khăng khăng cho rằng thị trường tăng sẽ chấm dứt, nên bạn đã bán tất cả các vị thế của mình.
Thị trường có tăng hay giảm thì nó vẫn là nó, duy chỉ có bạn là bị khuất phục trước thiên kiến THEO PHONG TRÀO vì đã đi theo đám đông thay vì đi theo phân tích của chính mình!
Học và hành từ thiên kiến THEO PHONG TRÀO
Các trader đỉnh nhất thường rất cô đơn, vì họ chỉ lắng nghe theo mỗi phân tích của chính họ và bỏ ngoài tai tiếng nói của số đông.
Bạn có thể nghĩ rằng để tránh mắc phải thiên kiến THEO PHONG TRÀO, bạn phải áp dụng một tư duy đối lập và luôn đi ngược lại số đông. Nhưng đó không phải là cách giải quyết!
Đám đông có thể đúng, hoặc có thể sai. Nhưng có lẽ bạn đã sai khi bạn nghĩ rằng điều gì đó là đúng chỉ vì dường như ai cũng cho rằng như vậy.
Nguồn: tradingsetupsreview.com
Đừng quên THẢ TIM, SHARE VÀ COMMENT để ủng hộ mình nhiều hơn nữa nhé!! Nice day cả nhà
Giới thiệu sách Trading hay
Phương Pháp Mới Để Giao Dịch Kiếm Sống
Quyển sách của Tiến sỹ Alexander Elder đề cập đến những vấn đề cơ bản và cần thiết nhất với các trader. Sách được đánh giá rất cao trên toàn cầu
Bài viết liên quan
