OLYMP TRADE: Tổng quan kinh tế toàn cầu 2018

[Thông Tin Tài Trợ]

Khi khép lại năm 2017 với một bức tranh tăng trưởng trong năm rất khả quan đã có những dự báo về một năm 2018 đầy thành công của kinh tế thế giới. Và thực sự những gì diễn ra cho đến hết quý I năm 2018 đã khiến cho chúng ta càng chắc chắn về điều này. Tuy nhiên tất cả như đã bị dội một gáo nước lạnh từ khi Tổng Thống Donal Trump tuyên bố “Tình Trạng Chiến Tranh” với Trung Quốc - Nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.

Bên cạnh đó những vấn đề chính trị đang diễn ra ở Anh, Pháp và Ý cũng đã khiến cho nền kinh tế lục địa già gặp vốn khó khăn càng trở nên khó khăn hơn trong năm qua...

Sau đây là điểm lại những vấn đế đáng chú ý trong nước và quốc tế trong năm 2018 do Olymp Trade tổng hợp:

[B]CHIẾN TRANH THƯƠNG MẠI TRUNG - MỸ[/B]

Trong gần 20 năm qua kể từ khi Mỹ và Trung Quốc bắt đầu có được những thỏa thuận kinh tế song phương thì kim ngạch thương mại giữa hai quốc gia này đã tăng lên một cách chóng mặt và theo số liệu đến cuối năm 2017 - kim mạch song phương đã lên đến hơn 630 tỷ USD.

Tuy nhiên mối qua hệ thương mại này là mối quan hệ một chiều khi Mỹ trong suốt nhiều năm qua đã chịu tình trạng thâm hụt thương mại liên tục so với Trung Quốc và mức thâm hụt này trong năm 2017 là gần 400 tỷ USD. Và đây chính là một trong những nguyên nhân khiến cho Chính Quyền Trump tuyên bố cần phải có sự thay đổi trong mối quan hệ với Trung Quốc.

Vào tháng 3/2018 phát súng đầu tiên đã nổ ra từ phía Mỹ, khi Ông Trump tuyên bố áp đặt những mức thuế đầu tiên lên hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc. Diễn biến của cuộc chiến này ngày càng trở nên phức tạp khi nó không chỉ đơn thuần là những đáp trả từ hai quốc gia có nền kinh tế lớn nhất thế giới mà còn liên quan đến rất nhiều thành phần còn lại của nền kinh tế toàn cầu.

Cũng ngay trong năm 2018 đã xuất hiện một làn sóng phản đối dữ dội cho rằng nước Mỹ đang đi ngược lại xu thế tự do hóa kinh tế và khiến cho khả năng tăng trưởng kinh tế toàn cầu trở nên bi quan hơn bao giờ hết. Trong những cuộc họp song phương và đa phương, Châu Âu , Canada và Trung Quốc liên tục đưa ra những chỉ trích với Ông Trump nhưng những gì thể hiện sau đó cũng cho thấy nước Mỹ không hề có ý định nhượng bộ.

Những ảnh hưởng của Chiến Tranh thương mại là hoàn toàn rõ rệt trong suốt một năm qua. Điều này được thể hiện qua một vài khía cạnh sau:

- Thị trường tài chính tiền tệ chao đảo: Trước hết đó là những ảnh hưởng rất tiêu cực lên hệ thống tài chính toàn cầu khi những thị trường chứng khoán của các quốc gia như Mỹ, Trung Quốc, Châu Âu thậm chí cả Việt nam đã ghánh chịu những mất mát rất lớn trong thời gian qua. Cụ thể những chỉ số như S&P 500 hay Shanghai Composit mất từ 20-30% giá trị.

- Hoạt động thương mại toàn cầu bị đình đốn: Tăng thuế khiến các mặt hàng trở nên đắt đỏ hơn gây ảnh hưởng đến hoạt động tiêu dung của người dân cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của cả các Doanh Nghiệp Mỹ và Trung Quốc.

Mặc dù vào đầu tháng 12 năm 2018 sau cuộc gặp giữa Ông Tập Cận Bình và Ông Donal Trump tại hội nghị thượng đỉnh G20, cả hai bên được cho là đã đạt được thỏa thuận đình chiến. Tuy nhiên liệu Trung Quốc có thực sự muốn nhượng bộ hay nước Mỹ ngoài những lý do liên quan đến kinh tế còn muốn đạt được điều gì từ Phía Trung Quốc nữa.

Có lẽ câu chuyện giữa Mỹ và Trung Quốc vẫn sẽ là chủ đề rất nóng trong năm 2019 khi mà Ông Trump người được coi là có đường lối cứng rắng và bảo thủ vẫn sẽ tiếp tục là người đứng đầu nước Mỹ trong những năm tới.

[B]BẤT ỔN Ở CHÂU ÂU[/B]

Châu Ấu có lẽ đang trải qua một thời kỳ đen tối nhất trong lịch sử kể từ khi Liên Minh Châu Âu EU được thành lập khi liên tiếp xây ra những mâu thuẫn trong nội bộ kèm theo đó là những vấn đề liên quan đến an ninh.

Trước tiên đó là cuộc ly hôn giữa Anh và Châu Âu, kế từ đầu năm 2018 đến nay chính phủ Anh mặc dù đã có nhiều nỗ lực nhưng họ phải thừa nhận rằng sự liên kết giữa Anh và Châu Âu sau nhiều thập kỷ đã quá sâu rộng và để trong một thời gian ngắn có thể giải quyết hết những mối quan hệ này trước khi kết thúc Quý I năm 2019 quả thực không dễ dàng.

Đồng bảng Anh tiếp tục là một trong những đồng tiền bất ổn nhất mất tới hơn 10% giá trị so với đồng USD. Đồng thời nền kinh tế Anh trong hơn một năm qua kể từ cuộc trưng cầu dân ý cũng không có được những tiến triển về kinh tế vĩ mô.

Thâm hụt ngân sách lên đến 2.4% ngân sách của Ý đã khiến cho giới chức Châu Âu không thể nào chập nhận được bản dự thảo Ngân sách năm 2019 của Ý. Khi EU cho rằng Ý đang cố tình vay nợ để trả nợ và đây sẽ là một trong những cách làm vô cùng nguy hiểm cho hệ thống tài chính vốn đã chịu nhiều sức ép của châu Âu.

Mâu thuẫn một lần nữa lại nẩy sinh trong nội bộ EU theo một hướng khác. Điều đang chú ý đây là lần đầu tiên trong lịch sử EU bác bỏ dự thảo ngân sách của một nước thành viên và có thể sẽ tạo ra tiền đề cho những quốc gia khác.

Vào thời điểm cuối năm 2018, thế giới còn phải chứng kiến thêm một cuộc bạo loạn nữa xây ra ở ngay thủ đô Paris của nước Pháp. Đây được cho là cuộc biểu tình lớn nhất từng nổ ra tại Pháp kể từ năm 1968 và chính phủ Pháp này 02/12/2018 đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp.

Nguyên nhân của việc này là do người dân phản đối với chính sách tăng giá xăng dầu của chính quyền Macron. Phần lớn nhóm người này là những tài xe lái xe tải, họ mặc áo vàng tụ tập dừng xe trên các xa lộ của thủ đô Paris làm ách tắc hệ thống giao thông. Đây cũng chính là mồi lửa thổi bùng lên những bất mãn của người dân trong suốt nhiều năm qua:

- Khoảng cách giầu nghèo gia tăng

- Phúc lợi xác hội và chăm sóc y tế nghèo nàn

- Chi phí sinh hoạt ngày càng đắt đỏ

- Tình trạng thất nghiệp trong giới trẻ Pháp hiện nay

Ông Emmanuel Macron mặc dù đã có những khẳng định trước đó rằng chính phủ Pháp sẽ không lùi bước trước bạo lực đường phố. Tuy thế sau đó thượng viện Pháp đã buộc phải đình chỉ việc tăng thuế để làm dịu lại tình hình đang nóng trên toàn nước Pháp.

Có thể thấy rõ những sự kiện bất ổn liên tiếp xẩy ra có ảnh hưởng nặng nề như thế nào lên giá trị Đồng EUR. Cụ thể tỷ giá EURUSD đã liên tục giảm kế hồi đầu năm tới này có lúc thấp nhất chỉ đạt 1.12. Đến thời điểm cuối năm 2018 thì tỷ giá EURUSD vẫn đang liên tục giảm và chưa có những dấu hiệu chững lại.

[B]TƯƠNG LAI CỦA “VÀNG ĐEN”[/B]

Sau một giai đoạn tăng trưởng mạnh từ hồi đâu năm mà có lúc đạt đến mức 85USD/Thùng và đây được coi là mức giá cao nhất khoảng 3 năm vừa qua. Tuy nhiên giá dầu Brent liên tục giảm từ hồi đầu tháng 10/2018 đến nay. Có hàng loạt nguyên nhân được đưa ra để lý giải vấn đề trên tuy nhiên có thế khai quát lại như sau:

- Kỳ vọng tăng trưởng kinh tế giảm: Chiến tranh thương mại nhắm vào Mỹ và Trung Quốc hai quốc gia được cho là có sức tiêu thụ dầu mỏ lớn Nhất thế giới. Đặc biệt là Trung Quốc khi trong nhiều năm qua Trung Quốc vẫn phụ thuộc rất lớn vào việc nhập khẩu dầu từ OPEC. Khi những triển vọng về kinh tế toàn cầu không mấy sáng sủa thì rõ ràng thị trường năng lượng mà cụ thể là dầu mỏ sẽ trở nên ế ẩm do nhu cầu sử dụng không gia tăng hoặc thậm chí giảm.

- Dư nguồn cung: Dự trữ dầu thô Mỹ liên tục tăng trong thời gian vừa qua, các quốc gia xuất khẩu dầu mỏ dù đã có những động thái về cắt giảm sản lượng để níu giữ giá dầu nhưng gần như đó chỉ là những động thái mang tính bề mặt. Vì đối với OPEC và Nga là những quốc gia mà dầu mỏ là trụ đỡ chính của nền kinh tế thì rõ ràng việc giảm khai thác trong khi giá dầu giảm không khác gì tự làm khó chính mình. Việc giảm khai thác gần như sẽ gây ra thâm hụt ngân sách đôí với họ vì vậy giảm sản lượng khai thác không phải là biện pháp mà OPEC cũng như các quốc gia khác hướng tới.


- Năng lượng thay thế: Có thể thấy rõ xu thế thay đổi thói quen sử dụng năng lượng toàn cầu hiện nay. Khi các hãng sản xuất lớn và mới nổi đều muốn xoay chuyển sang sử dụng các hình thức năng lượng khác đặc biệt là năng lượng điện vì các đặc tính có ích của chúng như rẻ, không gây hại môi trường: xe hơi điện, xe máy điện là những ví dụ điển hình nhất. Và chắc chắn trong tương lai nhu cầu về sử dụng năng lượng dầu mỏ sẽ càng lúc càng thu hẹp.

Tuy nhiên dầu mỏ vẫn là một trong những tài nguyên quan trọng và đóng vai trò lớn trong các vấn đề về chính trị cũng như quân sự toàn cầu. Đối với diễn biến của giá dầu trong thời gian tới đây thực sự rất khó để có thể đưa ra được những dự báo.

[B]TĂNG TRƯỞNG KINH TẾ VIỆT NAM[/B]

Số liệu công bố quý III của chính phủ cho thấy, tổng GDP quý III năm 2018 ước tăng 6,88% so với cùng kỳ năm trước. Và nếu tính chung cho 9 tháng đầu năm 2018, thì GDP ước tăng 6,98% so với cùng kỳ năm trước. Đây được cho là mức tăng ấn tượng nhất kể từ năm 2011 đến nay và đồng thời cho thấy kinh tế nước ta vẫn có được đà tăng trưởng tốt. Dự báo Kinh tế Việt Nam có thể vượt mốc 6,7% theo như mục tiêu mà Chính phủ đã đề ra hồi đầu năm.

Trong đó đáng chú ý nhất là những tín hiệu khả quan đến từ ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản với tốc độ tăng trưởng 3,65%. Ngoài ra các khu vực khác như công nghiệp khu vực công nghiệp và xây dựng tăng 8,89% và khu vực dịch vụ tăng 6,89%.

Việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài FDI vẫn luôn là một điểm sáng trong nền kinh tế và đi kèm theo đó là những chuyển biến tích cự trong môi trường kinh doanh. Với một quốc gia có dân số trẻ và thu nhập ngày càng tăng thì thị trường tiêu dùng cũng dần dần chiếm được một tỷ trọng nhất định trong tăng trưởng kinh tế.

(Tăng trưởng GPD Việt Nam – Nguồn: VnEconomy)​

Theo đánh giá của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, lạm phát của Việt Nam vẫn đang được kiểm soát và trong 3 năm vừa qua chỉ số CPI vẫn được duy trì ở mức dưới 4%; tăng trưởng tín dụng ở mức 17% và đáp ứng đủ vốn cho nền kinh tế.

Trên cơ sở những số liệu này và dự báo kinh tế, Chính Phủ cũng bắt đầu có những kế hoạch cho năm 2019. Theo đó, đại diện của Bộ Kế hoạch và Đầu tư ước con số GDP kế hoạc năm tới khoảng 6,6 - 6,8% so với năm 2018.

Lê Giang
Chuyên Viên Phân Tích – Olymp Trade​