[Bên lề] Khốn khổ vì sống cạnh mỏ đào tiền số

Nhiều người chuyển tới núi Poor House để tận hưởng cuộc sống yên tĩnh, nhưng mọi thứ đảo lộn khi một mỏ đào tiền số được đặt ở đây.

Nửa đêm, tiếng gầm như động cơ máy bay phản lực vang khắp khu vực đồi núi Poor House ở Bắc Carolina (Mỹ). Tuy nhiên, không có máy bay nào trên đầu và sân bay thương mại gần nhất cũng cách đó gần 130 km. Tiếng ồn bắt nguồn từ khu nhà dưới chân núi, nơi đặt mỏ đào tiền số do công ty PrimeBlock, có trụ sở tại San Francisco, vận hành. Các hệ thống máy tính ở đây hoạt động 24/7 và sử dụng những chiếc quạt công nghiệp cỡ lớn để làm mát.



"Vào những lúc tệ nhất, tình cảnh giống như bạn đang ngồi trên đường băng, bên cạnh một máy bay phản lực sắp cất cánh. Nhưng phi cơ không bao giờ rời đi. Tiếng ồn rất khó chịu và không ngừng nghỉ", Mike Lugiewicz, sống cách mỏ đào chưa đầy 100 m, cho hay.

Sau khi Trung Quốc trấn áp hoạt động đào tiền số hồi năm ngoái, hàng chục công ty tiền điện tử và hàng trăm thợ đào độc lập đã chuyển đến những khu vực xa xôi vắng người ở Mỹ để tận dụng nguồn năng lượng dồi dào với giá rẻ. Tuy nhiên, nhiều mỏ đào gần khu dân cư đã nhận được những lời than phiền, bị khởi kiện vì tiếng ồn từ các hệ thống làm mát.

Hạt Cherokee của bang Bắc Carolina, nơi PrimeBlock đặt mỏ đào, đã có tài liệu quản lý tiếng ồn từ năm 1999, nhưng dân địa phương nói nó ít được thực thi và không đưa ra mức ồn cụ thể. Thời tiết, địa hình và môi trường vốn ít tiếng động quanh khu vực này khiến độ ồn từ mỏ đào càng trở thành vấn nạn khó xử lý với những người như Lugiewicz.

"Ngay khi họ khởi động dàn máy đầu tiên, chúng tôi biết là mình đã tiêu tùng", anh nói.

Cảm biến đặt tại nhà của Lugiewicz được thiết lập để đo tiếng ồn 5 phút/lần trong gần ba tuần. Kết quả cho thấy độ ồn ở mức trên 55 decibel, tương đương tiếng động từ một cuộc trò chuyện trong nhà riêng, trong 98% thời gian ghi nhận. Cảm biến cũng phát hiện độ ồn vượt quá 60 decibel, tương đương tiếng trò chuyện ở nơi đông người, trong hơn 30% thời gian.

Kurt Fristrup, cựu chuyên gia tại Cơ quan Công viên Quốc gia Mỹ (NPS), so sánh tiếng ồn gần nhà Lugiewicz với ngôi nhà nằm cạnh đường cao tốc đông đúc mà không có nhịp ngừng nghỉ của giao thông bình thường. "Hãy tưởng tượng 45 ôtô chạy gần nhau không nghỉ trên tuyến đường ba làn với tốc độ 55 km/h", ông nói.

Lugiewicz, người thường làm việc tại nhà, đã ngừng sử dụng phần sân thượng đắt tiền được anh hoàn thiện trước khi mỏ đào vận hành. Thay vì ngồi làm việc ở nơi thoáng mát và nghe tiếng chim hót, anh phải làm việc trong phòng và bọc cách âm khắp nhà. "Tôi và vợ đang bắt đầu xây nhà mới cách đây 2,5 km, đủ xa để tiếng ồn từ mỏ đào gần như biến mất", anh nói.

PrimeBlock đang vận hành 12 cơ sở tại Bắc Mỹ, tập trung ở bang Bắc Carolina, Tennessee và Kentucky. Một số cộng đồng đã bày tỏ lo ngại về sự xuất hiện của các mỏ đào tiền số. Một nhóm công dân từng biểu tình phản đối dự án xây mỏ đào ở hạt Pitt của Bắc Carolina, buộc giới chức phải đình chỉ kế hoạch. Bang Limestone ở Tennessee cũng đạt thỏa thuận với một công ty vận hành mỏ đào tiền số để chuyển hoạt động của họ đến khu công nghiệp của địa phương.




Khác với những thành phố ồn ào, Poor House là nơi nhiều người tìm đến để tận hưởng cuộc sống yên tĩnh. Cựu binh Dennis Futch mua một ngôi nhà ở đây hồi năm 2016. "Tôi cần yên tĩnh và đó là lý do tôi chuyển đến đây", ông nói.

Giờ đây, luôn có tiếng ồn không ngừng, đặc biệt ban đêm khi những âm thanh khác đã biến mất. Nhiệt độ thấp về đêm ở các dãy núi cũng làm tiếng ồn luẩn quẩn và được phóng đại.

"Nó thay đổi hoàn toàn cuộc sống của chúng tôi", Futch nói. "Không thể dọn đồ đạc và chuyển nhà, vì không ai chịu mua những ngôi nhà như vậy. Nhiều người dọn đến khu vực yên tĩnh và coi đó là nơi họ sẽ sống đến hết đời, rồi đột ngột một mỏ đào tiền số xuất hiện ngay bên cạnh".

Tình trạng tương tự xảy ra với Patricia Callahan. Hồi năm 2019, bà mua căn hộ cách chân núi Poor House 400 m. "Mỏ đào đã hủy hoại cuộc sống của tôi", Callahan cho hay.

Bà nộp đơn than phiền về tiếng ồn với cảnh sát hạt Cherokee hồi tháng 10/2021, nhưng không ai liên hệ lại với bà sau đó. Callahan phải đeo nút tai khi đi ngủ và giám sát độ ồn thông qua ứng dụng điện thoại. Bà theo dõi âm thanh và công bố dữ liệu trong các cuộc họp hội đồng điều hành hạt, cũng như các nhóm mạng xã hội địa phương.

"Tôi không biết phải làm gì. Đôi khi tôi chỉ muốn nhét đồ đạc vào tủ, mua xe tải và đi du lịch. Tôi không muốn thế, nhưng không có giải pháp tốt nào", Callahan nói.

Chandler Song, người đồng sáng lập và chủ sở hữu PrimeBlock, nói ông chưa nhận được than phiền tiếng ồn nào từ giới chức hạt Cherokee. "Tôi đã đến đó nhiều lần trong quá trình xây dựng. Chúng tôi đứng trước một căn nhà cách đó 200 m để kiểm tra độ ồn. Tiếng động chỉ như hệ thống điều hòa đang chạy ngoài sân", Song nói. Dù vậy, ông chủ PrimeBlock thêm rằng họ đang xây tường cách âm và phần lớn mỏ đào sẽ dùng hệ thống làm mát mới, êm hơn trong vài tháng tới.
Quan chức hạt Cherooke không bình luận về thông tin.