Dầu thô - Nguồn năng lượng vô giá

Dầu thô là gì ?
Dầu thô là một trong những nguồn năng lượng quan trọng hàng đầu thế giới và có ảnh hưởng trực tiếp đến sự tăng trưởng của nền kinh tế. Giá trị của dầu phần lớn phụ thuộc vào nhu cầu của những sản phẩm xăng dầu tinh chế đặc biệt trong lĩnh vực giao thông vận tải như các loại phương tiện giao thông, nhiên liệu máy bay hay dầu đốt lò sưởi,…
Dầu thô chiếm 33% tổng năng lượng được tiêu thụ từ các hộ gia đình, doanh nghiệp và các ngành sản xuất trong khi con số đó là 22% đối với khí ga và 28% đối với than đá.
Giá Dầu hòa vốn trung bình tại các Quốc gia trên thế giới (điểm vàng) thể hiện đất nước cần bao nhiền để sản xuất 1 thùng dầu.

• Ả Rập – Xê – Út và Iran thường là các Quốc gia dẫn Dầu với giá dầu hòa vốn trung bình rơi vào 9 – 10$ / thùng.
• Việt Nam có giá dầu hòa vốn trung bình khá cao rơi vào khoảng 50$ / thùng

Tuy nhiên đổi ngược lại, các Quốc gia như Ả Rập – Xê – Út hay Iran có giá Dầu hòa vốn tài khóa trung bình rất cao rơi vào khoảng 80 – 160$. Điều này tránh cho việc các Quốc gia có giá Dầu hòa vốn trung bình thấp chiếm lĩnh độc quyền thị trường Dầu mỏ của thế giới

Các nhân tố ảnh hưởng đến giá

YẾU TỐ TỪ NGUỒN CUNG

• Sự ngừng hoạt động hoặc bảo trì của các nhà máy lọc dầu
• Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ OPEC
• Địa chính trị: chiến tranh, xung đột,…

SỰ NGỪNG HOẠT ĐỘNG CỦA CÁC NHÀ MÁY LỌC DẦU
Tính đến năm 2020, Mỹ có tổng cộng 135 nhà máy lọc dầu và luôn là nước nằm trong top đầu về số lượng nhà máy lọc dầu trên toàn thế giới
Tính đến cuối năm 2020,Việc đóng cửa nhà máy lọc dầu trên toàn cầu đã khiến công suất toàn thế giới giảm hơn 2 triệu thùng / ngày tuy nhiên riêng Mỹ chiếm 1.2 triệu thùng/ngày.

Khi giá dầu tăng hoặc giảm đột ngột, sản lượng không phản ứng ngay lập tức mà thường có độ trễ khoảng 4 – 6 tháng. Nguyên nhân đến từ việc các dự án lớn thường mất khá nhiều thời gian và nguồn vốn để triển khai giải thích cho lí do vì sao sản lượng vẫn tiếp tục tăng khi giá đột ngột giảm và ngược lại.

TỔ CHỨC CÁC NƯỚC XUẤT KHẨU VÀ CUNG CẤP DẦU OPEC
Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) là 1 yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng đến nguồn cung của dầu trên thị trường thông qua những báo cáo về việc tăng hoặc giảm sản lượng trong tương lai.

Năm 2016, các nước OPEC đi đến thỏa thuận cắt giảm sản lượng khiến cho giá dầu tăng mạnh cho đến cuối năm 2019. Trong đó, Dầu thô WTI tăng từ $43 lên $74/thùng và Dầu thô Brent tăng gấp đôi lên hơn $80/thùng

ĐỊA CHÍNH TRỊ
Điều này đặc biệt đúng đối với các cuộc xung đột giữa các quốc gia Trung Đông, những quốc gia vẫn chiếm 1/3 sản lượng dầu của thế giới.

YẾU TỐ TỪ NHU CẦU

• Tính thời vụ
• Các nhà tiêu thụ dầu
• Tương quan và tăng trưởng toàn cầu
• Các nguồn năng lượng thay thế

TÍNH THỜI VỤ
Giá dầu thường bắt đầu ở mức khá thấp vào đầu năm sau đó tăng dần và đạt đỉnh vào các tháng mùa hè khi nhu cầu đi lại tăng cao và sau đó giảm dần cho đến cuối năm.
Thiên nhiên cũng là 1 trong những yếu tố quan trọng cần xem xét:
Giá dầu thường có sự tăng trong những điều kiện thời tiết khắc nghiệt, các cơn bão có thể làm các nhà máy lọc dầu phải sơ tán đặc biệt ở khu vực Vịnh – nơi có mật độ các cơn bão nhiều hơn trên đất liền. Tuy nhiên, các đợt ảnh hưởng này thường có tác động đến giá trong thời gian ngắn và nhanh chóng quay trở lại bình thường.

CÁC NƯỚC TIÊU THỤ DẦU
Ngoài những nước Trung Đông, Nga, Canada, Venezuela và Na Uy, hầu hết các nền kinh tế lớn nhất thế giới đều nhập khẩu năng lượng ròng, lớn nhất là Mỹ, Châu Âu, Trung Quốc, Ấn Độ và Nhật Bản. Do đó, giá dầu thấp là chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế của họ.
Kể từ năm 2005 trở đi, phần lớn tăng trưởng GDP của thế giới đến từ các thị trường mới nổi, chủ yếu là Trung Quốc, Ấn Độ và Đông Nam Á. Trên thực tế, tiêu thụ xăng dầu ở các nước không thuộc OECD lần đầu tiên vượt quá các nước OECD vào năm 2014.
Điều đó đang thể hiện rằng giá dầu đang có xu hướng dịch chuyển nhiều sang các quốc gia Châu Á và mức độ nhu cầu từ khu vực này sẽ có tác động lớn đến cung và cầu trong tương lai.

SỰ TƯƠNG QUAN TỚI PHÁT TRIỂN KINH TẾ TOÀN CẦU
Cuộc khủng hoảng tài chính ở Châu Á (1998) và toàn cầu (2008) đã cho thấy rõ nét sự tụt giảm mạnh mẽ của giá Dầu. Bên cạnh đó các gói “nới lỏng định lượng” đóng vai trò quan trọng trong việc hồi phục của giá Dầu toàn cầu
Giống như tất cả các mặt hàng giao dịch toàn cầu, dầu thô được tính bằng đô la Mỹ. Do đó, giá cả hàng hóa có tương quan nghịch với đồng Đô La, thường tăng khi đồng Đô la suy yếu và giảm khi đồng Đô la mạnh lên.

CÁC NGUỒN NĂNG LƯỢNG THAY THẾ
Bên cạnh Dầu thô, các nguồn năng lượng thay thế như Than đá hay Khí ga tự nhiên cũng là một trong những yếu tố chính tác động đến giá Dầu.
Theo EIA, kỳ vọng rằng mức tiêu thụ khí đốt tự nhiên của Mỹ sẽ đạt trung bình 82,6 tỷ feet khối mỗi ngày (Bcf / d) vào năm 2021, giảm 0,7% so với năm 2020, do các nhà máy phát điện chuyển sang than từ tự nhiên do giá khí đốt tự nhiên tăng.

Chi tiết: https://vct.com.vn/dau-tho-su-tro-lai-cua-nguon-nang-luong-vo-gia/