Tại sao FED chưa giảm lãi suất bất chấp lạm phát giảm mạnh và kinh tế vững chắc?

Dữ liệu kinh tế mới nhất cho thấy trong khi nền kinh tế Mỹ tăng trưởng với tốc độ mạnh mẽ vào nửa cuối năm ngoái, người Mỹ vẫn thấy áp lực giá cả giảm bớt đáng kể. Điều đó báo hiệu rằng việc tăng lãi suất đã kết thúc, nhưng các quan chức Cục Dự trữ Liên bang có thể linh hoạt hoàn thành nhiệm vụ của họ một cách thận trọng trước khi nới lỏng chính sách tiền tệ.

Ủy ban Thị trường mở Liên bang được cho là sẽ giữ lãi suất ổn định trong cuộc họp vào cuối tháng 1, dự kiến đây sẽ là một cuộc họp "nhàm chán" khi mà sẽ không có các bản cập nhật dự báo kinh tế và lãi suất (biểu đồ dotplot).

Nhưng với chỉ số Chi tiêu tiêu dùng cá nhân (PCE) lõi —không bao gồm chi phí thực phẩm và năng lượng dễ bay hơi—chậm lại ở mức 2,9% so với cùng kỳ năm trước vào tháng 12, các nhà kinh tế và nhà phân tích thực sự kỳ vọng sẽ thấy những dấu hiệu cho thấy các quan chức Fed đang bắt đầu cân nhắc khi nào để thực hiện cắt giảm lãi suất.

Ví dụ, trong tuyên bố chính thức, Fed đã sử dụng từ “tăng cao” để mô tả lạm phát. Jay Bryson, nhà kinh tế trưởng tại Wells Fargo, nói rằng ông sẽ không ngạc nhiên nếu FOMC bỏ từ đó sau khi công bố dữ liệu hôm thứ Năm cho thấy rằng trong quý thứ hai liên tiếp, PCE lõi đạt tỷ lệ 2% hàng năm.

Các nhà hoạch định chính sách cho biết họ dự kiến sẽ cắt giảm lãi suất trước khi FED đạt được mục tiêu lạm phát là 2%. Nhưng nếu đúng như vậy, chẳng phải các nhà đầu tư và người tiêu dùng nên mong đợi việc cắt giảm lãi suất sớm sao?




Thay vào đó, hợp đồng tương lai lãi suất quỹ liên bang hiện định giá 46% khả năng FED sẽ cắt giảm lãi suất chuẩn trong cuộc họp tháng 3, kỳ vọng chính đã chuyển sang việc cắt giảm tại cuộc họp tháng 5 hoặc thậm chí tháng 6.

Sự cẩn trọng của các ngân hàng trung ương trong việc xác định thời điểm cắt giảm lãi suất xuất phát từ thực tế là cho đến nay, tình trạng giảm phát tiếp tục diễn ra trùng hợp với tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ và thị trường lao động vững chắc. Điều đó có khả năng khiến con đường đạt được mục tiêu của Fed trở nên dài hơn và rủi ro hơn.

Các quan chức Fed vẫn chưa tin rằng lạm phát sẽ tiếp tục chậm lại trên cơ sở bền vững - và có bằng chứng cho thấy sự thận trọng của họ là có cơ sở. Với việc nền kinh tế Mỹ vẫn đang có dấu hiệu phục hồi, việc cắt giảm lãi suất quá mạnh có khả năng gây ra nguy cơ trì trệ hoặc tái phát lạm phát đáng kể.

Phần lớn lạm phát trong lĩnh vực dịch vụ vẫn ở mức cao và có một số rủi ro lạm phát sẽ vượt quá mục tiêu của Fed.

Phần lớn dữ liệu kinh tế cũng không mang tính dự báo tương lai và có thể được sửa đổi, gây khó khăn cho việc dự đoán xu hướng trong tương lai. Ví dụ, Cục Thống kê Lao động tính toán lại các yếu tố điều chỉnh theo mùa vào mỗi tháng 1, có khả năng thay đổi bức tranh về xu hướng lạm phát - như trường hợp năm ngoái .




Xu hướng tăng lương lành mạnh cũng gây ra rủi ro. Joe Gagnon, thành viên cấp cao tại Viện Kinh tế Quốc tế Peterson, cho biết nếu Fed nới lỏng chính sách tiền tệ quá sớm và giá hàng hóa ngừng giảm, điều đó có thể cản trở tiến trình lạm phát hoặc thậm chí khiến giá cả tăng vọt vì mức tăng lương cơ bản vẫn quá mạnh.

Gagnon nói, câu hỏi lớn dành cho các quan chức Fed là liệu chi phí tiền lương cuối cùng có chậm lại ngay cả khi tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp hơn hay không. Gagnon tin rằng điều đó sẽ không xảy ra và thay vào đó, tốc độ tăng lương sẽ không chậm lại cho đến khi tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ đạt ít nhất 4%. Trong tháng 12, tỷ lệ thất nghiệp vẫn chỉ ở mức 3,7%.

Tăng trưởng tiền lương và nguồn cung việc làm ổn định đã giúp thúc đẩy chi tiêu của người tiêu dùng. Và chính những hoạt động mua sắm đó, cùng với sức mạnh liên tục trong chi tiêu chính phủ, xuất khẩu ròng và hàng tồn kho, đã giúp thúc đẩy tăng trưởng tổng sản phẩm quốc nội nói chung. Tăng trưởng GDP thực tế đã tăng với tốc độ 3,3% hàng năm trong quý 4 , một sự tiếp nối mạnh mẽ đáng ngạc nhiên so với mức tăng 4,9% được thấy trong quý 3.

Mặc dù dự kiến tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ đó sẽ không tiếp tục—các nhà kinh tế được FactSet khảo sát dự đoán tốc độ tăng trưởng GDP sẽ chậm lại đáng kể xuống còn 0,8% trong quý đầu tiên — cũng cần nhắc lại rằng năm ngoái cũng đã chứng minh rằng việc đặt cược chống lại người tiêu dùng Mỹ là không khôn ngoan .

Fed cũng có nguy cơ bị giảm uy tín nếu nới lỏng chính sách quá sớm và sau đó phải đảo ngược. Mặc dù không có lý do gì mà các NHTW cần phải có chương trình tăng lãi suất rồi cắt giảm liên tục, nhưng càng hay thay đổi, thị trường và nhà đầu tư càng ít có kỳ vọng vững chắc.




Ashwin Alankar, người đứng đầu bộ phận phân bổ tài sản toàn cầu tại Janus Henderson, cho biết: “Điều nguy hiểm là kỳ vọng lạm phát trở nên không được kiểm soát. Chừng nào Fed còn đáng tin cậy thì kỳ vọng lạm phát sẽ không tăng cao.”

Tuy nhiên, nhiều nhà quan sát cho rằng khả năng xảy ra làn sóng lạm phát thứ hai vào thời điểm này vẫn khá thấp. Bryson của Wells Fargo tin rằng sẽ phải có một cú sốc kinh tế, chẳng hạn như giá dầu tăng vọt, mới có thể khơi dậy đáng kể mức độ lạm phát tăng cao. Sự thận trọng của các quan chức Fed là cần thiết, đặc biệt trong điều kiện địa chính trị không ổn định, khả năng giá năng lượng tăng, dự báo không ổn định và điều chỉnh dữ liệu.

Alankar đưa ra kết luận rằng: “Một Fed quá háo hức cắt giảm lãi suất chỉ có thể gây ra những vấn đề lớn hơn về sau”.